گویش "بهدینان" یکی از گویشهای مرکزی ایران است که "بهدینان" (= مردم نیکدین)، یعنی زرتشتیانی که در یزد و کرمان و شهرکها و روستاهای پیرامون آن زندگی میکنند، یا از آن منطقه آمدهاند، بدان سخن میگویند. این گویش را خود بهدینان "دری" میخوانند و دیگران "گبری (gawr در گویش بهدینان ="مرد زرتشتی"؛ gabr در فارسی ="کافر، آتشپرست). این کتاب که چندین هزار واژه زرتشتیان ایران را دربر دارد، به درخواست استاد ابراهیم پورداود گردآوری شده و نام فرهنگ بهدینان را گرفته است. بهدینان یا پیروان آیین بهی، از هر کجای ایران که باشند، خواه از کرمان و یزد و خواه از تهران و آبادان، لهجه مخصوص به خود دارند، چنانکه همکیشان آنان، «پارسیان» در هر جای هند که باشند، به زبان گجراتی ـ یکی از زبانهای آریایی رایج هند ـ سخن میگویند. چون مناطق کرمان و یزد هر یک مانند بسیاری از مناطق دیگر ایران، دارای لهجهای است یا واژههای مخصوص به خود دارد، این است که در هر یک از دو لهجه زرتشتیان کرمان و یزد که هر دو در این کتاب یاد شده، یک رشته واژه دیده میشود که در دیگری نیست.
گرچه گویش سبزواری یکی از لهجههای فارسی دری است و سالیان دراز شلاق زبانهای ناهماهنگی چون زبان ترکی، مغولی، عربی و ... را بر شانه خود تحمل کرده و امروزه در قسمت نسبتا وسیعی از خاک ایران تکلم میشود، هرگز نمیتوان آن را از لهجههای دیگر زبان فارسی برتر دانست. وقتی از گویش سبزواری سخن گفته میشود و اختصاصات دستوری یا واژههای آن بررسی میشود، نباید این تصور پیش آید که با یک گویش صددرصد ثابت سروکار داریم و بین افراد مختلفی که با آن گویش تکلم میکنند، وحدت کلمه و لفظ برقرار است. در این کتاب لغات و اصطلاحات گویش سبزواری با شواهدی از اشعار محلی این شهرستان گردآوری شده است.
زرقان شهری باستانی در میانه راه شیراز به تخت جمشید در دامنه کوه زرقان است. زرقان قدیم شامل محلههای بزرگ جولاهگان، میان و لرها و محلههای کوچکتر آخوندها، جهودها و حیدر بود. مجموعه این محلههای درهمفشرده، پشت به کوه داده و دامن تا ابتدای دشت گسترده بود. برجوبارو و دروازههای کوچک و بزرگ شهر را در میان گرفته بود و از گسترش آن پیشگیری میکرد. در این کتاب مجموعه دوهزار مثال، اصطلاح، کنایه، تشبیه و پند و اندرز در لهجه فارسی مردم زرقان فارس گردآوری شده است.
در این کتاب درباره بنیاد حمام و استحمام و شتستشو و نظافت و طهارت میان زرتشتیان از متون زرتشتی و پهلوی مطالبی به نگارش درآمده است. مباحثی که در این کتاب آمده عبارتند از: استحمام در اوستا کهنترین کتاب دینی زرتشتیان، مراسم تطهیر در کتاب تاریخ کیش زرتشت، ارزش آب در کیش زرتشتی، گرمابه در شاهنامه، گرمابه زرتشتیان در سده کنونی و .... .