کتابخانه مجازی ادبیات

سرزمین کهنسال دلاوران ایران باختری از نظر جغرافیای تاریخی و تاریخ مرموز و ناشناخته است. اگر آنطور که در خارج از ایران محققانی چون هرتسفلد، دمرگان، مینورسکی، رالنسن، سر ارول استین برای بررسی گذشته های این سرزمین کوشیده اند فضلای کشور نیز توجهی ابراز می داشتند. اینک بسیاری از زوایای تاریک تاریخ چند هزارساله میهن ما روشن شده بد. نخستین کتابی که درباره لرستان به چاپ رسید مجموعه ای از غلامرضا خان والی و انیس المسافر نام داشت. کتاب مذکور در بوشهر به چاپ رسیده و مشتمل بر آگاهی هایی در مورد جانوران شکاری و فرمانروایان لر از حسین خان والی تا زمان مولف است، پس از آن باید از جغرافیای نظامی لرستان تالیف سپهبد رزم آرا نام برد که مشتمل بر جغرافیای مناطق با توجه به جنبه نظامی انها و ورود قوای دولتی به لرستان و سرکوبی عشایر این منطقه می باشد. آقایان بهمن کریمی و محمدعلی امام شوشتری نیز چند صفحه ای از کتابهای جغرافیای تاریخی غرب ایران و تاریخ جغرافیایی خوزستان را به لرستان اختصاص داده اند. با این حال تا به امروز کتابی که منحصر به تاریخ یا جغرافیای تاریخی این قسمت از ایران باختری باشد تالیف نشده است.

مطالعات ما در باب تاریخ آسیای مرکزی نشان می‌دهد که مردم بومی آنجا از اقوام آریایی، بوده‌اند. در اینکه آنجا مهد اقوام آریایی بوده، یا آریاییهایی بوده‌اند که از کشوری دیگر بدانجا رفته‌اند هنوز هم جای بحث است. منطقه‌ای که بعدها از سوی اعراب به نام ماوراءالنهر نامیده شد، قسمت اصلی شاهنشاهی ایران را که توسط کوروش و داریوش بوجود آمده بود، تشکیل می‌داد و بعد از اشغال ایران توسط اسکندر کبیر جزو حکومت یونان (باکتریا) گردید. قدیمترین سکه‌ها، مجسمه‌ها و اشیاء دیگری که تاکنون در این مرزوبوم پیدا شده‌اند به عصر یونان (باکتریا) تعلق دارند. احتمال این که بتوان در آینده اشیایی یافت که به دورانی بسیار قدیمتر تعلق داشته باشند وجود ندارد.