کتابخانه مجازی ادبیات

چنانچه از متن کتاب گلستان سعدی در باب سوم- در فضیلت قناعت- بر می آید این شاعر و سخنسرای بزرگ علاوه بر سفرهای بسیار که یک دوره طولانی سی ساله را در برمی گیرد سفری نیز به جزیره کیش داشته است اما زمان وقوع و علت این سفر و محل دقیق توقف او در جزیره از گزارس گلستان مستفاد نمی شود. در این کتاب با شواهد و مدارک تاریخی، زمان سفر او به کیش مشخص شده است. چنان که می دانیم جزیره کیش در زمان اتابکان فارس در قلمرو این خاندان بوده و از امنیت و رونق بسیار برخوردار گردیده بود و سعدی به اتکای همین امن و آسایش که در آن عصر در فارس و بنادر حاکم بوده با خیالی راحت و آرام به جزیره کیش سفر کرده است...

دکتر برات زنجانی در توضیح موضوع کتاب کشف الابیات بوستان و گلستان سعدی می گوید: شهرت بوستان و گلستان سعدی از نیمه دوم قرن هفتم یعنی اندکی بعد از تالیف آنها شروع شده و در امتداد زمان به درازای قرنها و اعصار کشیده شده است. هر چند اغلب بیتهای بوستان پاره ای از روح بلند سعدی و هر کدام مستقلا دارای معنی و مفهوم بایسته و شایسته است اما برای درک مسیر فکری شاعر گاهی دانستن رابطه و بستگیهای بیتی با بیتهای دیگر و یافتن جای آن لازم می گردد و به همین منظور برای مثنویها "کشف الابیات" ساخته اند و کمترین فایده این کار نشان دادن این است که بیت منسوب به شاعر در کتاب او آمده و یا نیامده است. در تنظیم کشف الابیات بوستان سعی کردم و روشی پیش آوردم که در تمام چاپهای بوستان بتوان از این بیت یاب استفاده کرد....

محمد سودی بوسنوی (م 1005 ق) در یوگوسلاوی فعلی دیده به جهان گشود. وی زبان فارسی را نزد مصلح الدین لاری مدرس دیار بکر آموخت. سپس به استانبول رفت و به معلمی فرزندان اعیان و اشراف پرداخت و در سرای احمدخان، به سمت خواجگی روزگار گذراند. این کتاب یکی از هفت اثر گرانسنگ و ارزشمند سودی است. ترجمه این کتاب توسط دکتر اکبر بهروز از روی تنها نسخه چاپی 1288 هجری طبع عامره انجام شده است. دکتر بهروز، بیت ها را از روی نسخه سودی نقل و با دو نسخه تصحیح فروغی و رستم علی یف تطبیق کرده و نسخه بدل ها را در پاورقی ذکر کرده است. اغلاط چاپی نسخه سودی را نیز از روی نسخه فروغی و علی یف در متن و اختلاف نسخ را در پاورقی آورده. کلمه های دشوار و نکته های دستوری نیز در ترجمه ذکر شده و حاصل تمامی ابیات به فارسی برگردانده شده است. وی همچنین با حفظ امانت داری، شاهد مثال های ترکی (بیت یا ضرب المثل ها) را نیز به فارسی برگردانده و فهرست هایی نیز از آیات، احادیث و عبارات عربی، اسامی خاص و کشف الابیات تمام بیت های بوستان تهیه کرده است. این شرح مهم و انتقادی بوستان سعدی، در سال 1352 شمسی به زیور طبع آراسته شد.

محمد سودی (م 1005 ق) در ده فوجه از شهر بوسنه در یوگوسلاوی فعلی دیده به جهان گشود. وی زبان فارسی را نزد مصلح الدین لاری مدرس دیار بکر آموخت. سپس به استانبول رفت و به معلمی فرزندان اعیان و اشراف پرداخت و در سرای احمدخان، به سمت خواجگی روزگار گذراند. این کتاب یکی از هفت اثر گرانسنگ و ارزشمند سودی است. ترجمه این کتاب توسط دکتر اکبر بهروز از روی تنها نسخه چاپی 1288 هجری طبع عامره انجام شده است. دکتر بهروز، بیت ها را از روی نسخه سودی نقل و با دو نسخه تصحیح فروغی و رستم علی یف تطبیق کرده و نسخه بدل ها را در پاورقی ذکر کرده است. اغلاط چاپی نسخه سودی را نیز از روی نسخه فروغی و علی یف در متن و اختلاف نسخ را در پاورقی آورده. کلمه های دشوار و نکته های دستوری نیز در ترجمه ذکر شده و حاصل تمامی ابیات به فارسی برگردانده شده است. وی همچنین با حفظ امانت داری، شاهد مثال های ترکی (بیت یا ضرب المثل ها) را نیز به فارسی برگردانده و فهرست هایی نیز از آیات، احادیث و عبارات عربی، اسامی خاص و کشف الابیات تمام بیت های بوستان تهیه کرده است. این شرح مهم و انتقادی بوستان سعدی، در سال 1352 شمسی به زیور طبع آراسته شد.