جشن نوروز به عنوان آغاز سال تا این اواخر تنها نشانه‌ای بود که از بقایای حساب زمان با سال و ماه‌شماری ایران قدیم در ایران مانده بود آن هم فقط در لفظ نوروز (نه در موقع آن از سال و نه در سایر خصایص قدیم سال ایرانی)‌چه تاریخ از مبدأ هجرت پیامبر و سال قمری عربی و ماه‌های عربی حساب می‌شد و نوروز هم در اولین روز بهار و اعتدال ربیعی بر حسب آنچه ملکشاه سلجوقی (از سلاطین ترک)‌مقرر داشته گرفته می‌شد. این کتاب درباره گاه‌شماری در ایران قدیم در فصول سال سیار و سال ثابت، تکامل و تحولات تدریجی گاه‌شماری ایرانی و آثار آن،‌ تأثیر تمدن‌های مجاور در گاه‌شماری ایران،‌ سنجش مقدمات و استخراج،‌ اجمالی از گاه‌شماری ایرانی در دوره اسلامی خاتمه در اعیاد ایرانی، و ذیلی بر کتاب به نگارش درآمده است. همچنین در تبصره‌ای بر کتاب درباره علم نجوم و احکام نجوم در ایران قدیم سخن گفته شده است.

منابع مشابه بیشتر ...

661292967e745.jpg

تقویم تطبیقى هزار و پانصد سالۀ قمری و میلادی

فردینالد ووستنفلد, ادوارد ماهلر

تقویم تطبیقى هزار و پانصد سالۀ قمری و میلادی تألیف فردينالد و وستنفلد و ادوارد ماهلر، بامقدمه و تجديد نظر حكیم‌الدین قریشی، تقويم تطبيقى سالهاى قمرى و ميلادى از سال 1 ق/622 م تا 1500 ق/2076 م به انضمام راهنماى تبديل تاريخ هجرى شمسى به ميلادى و بالعكس است. تقويم مزبور به صورت جداولى تنظيم شده و در اين جداول، در برابر هرماه قمرى، روزهاى هفته باتاريخ ماه و سال ميلادى نشان داده شده است. اين كتاب نخستين بار در سال 1854 م درلايپزيك منتشر شد و جداول آن تا سال 1300 ق را شامل مى‌شد. مستشرق ديگرى(ماهلر) آن را تكميل و تقويم را تا سال 1500 ق ادامه داد. آخرين ويرايش كتاب در سال1916 م توسط اشپولر در ويسبادن انتشار يافته است. مصحح مسلمان هندى در اين چاپ علاوه بر اينكه ارقام را به فارسى ارائه نموده، مقدمۀ ممتع و سودمندى، به فارسى، بر كتاب نگاشته كه مشتمل است بر تاريخچۀ تقويم در ميان ملل اروپايى و آسيايى و مسلمانان، سابقۀ تدوين جداول تبديل تاريخ و روش استفاده از كتاب. تنظيم سه جدول شامل ترتيب روزهاى سال قمرى، سال ميلادى و سالهاى كبيسۀ تقويم قمرى بر كارآيى كتاب افزوده. بعلاوه،در اين مقدمه دو كتابشناسى يكى با عنوان«منابع و مآخذ مقدمه» و ديگرى با عنوان «كتابشناسى براى مطالعۀ بيشتر» آمده كه هردو براى خواننده سودمنداست

66112da00546b.jpg

پیدایش دانش نجوم

بارتل ل.واندروردن

کهن ترین علم طبیعی دانش نجوم است. بابلی ها و یونانی ها در توسعه و گسترش آن بیش از فیزیک و شیمی و فناوری کوشیدند. این که اصولا چرا آدمی به مطالعه دانش نجوم می پردازد نیاز به توجیه دارد. این کتاب مخصوص ریاضی دانان و منجمان نیست، بلکه مخاطب آن تمام کسانی است که به تاریخ دانش و فرهنگ در روزگار باستان دلبسته باشند. پس وظیفه خود می دانم تمام مفاهیم نجومی که در متن کتاب آمده است را با روشنی توصیف کنم...

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

60fbab1c2abc7.png

تحقیقی در احوال ناصر خسرو قبادیانی: مبدأ و آغاز تحول در زندگی او، تبعید از وطن و آوارگی، عقاید و اخلاق ناصر خسرو

سید حسن تقی زاده

ناصرخسرو خود را با چنین عناوینی می‌خواند: حجت، حجت خراسان، حجت مستنصری، حجت فرزند رسول، حجت نایب پیغمبر، سفیر، مأمور، امین امام زمان، مختار امام عصر، مستعین محمد و برگزیده علی المرتضی. سفرنامه، وجه دین، خوان اخوان، دلیل المتحیرین، روشنایی‌نامه، سعادت‌نامه و دیوان اشعار از جمله آثاری هستند که او از خود به یادگار گذاشته است. او ابتدا دارای مذهب حنفی بود؛ اما بعد از مسافرت به مصر و مکه به مذهب اسماعیلی گرایش پیدا کرد. این کتاب دربرگیرنده مباحثی است که سیدحسن تقی‌زاده در سال 1305 به عنوان دیباچه برای چاپ دیوان ناصرخسرو در برلین نگاشته است. در این کتاب اطلاعات بسیار جامع درباره ناصرخسرو آمده است که عناوین آن عبارتند از: اسم و رسم و مولد و حسب و نسب شاعر، عهد جوانی و تحصیلات علمی و مسافرت‌های او، مبدأ انقلاب و آغاز تحول در زندگی او، عودت به وطن و افراشتن علم دعوت، تبعید از وطن و آوارگی، عقاید و اخلاق ناصرخسرو، شمایل شخصی و خانواده، وفات و قبر او، تألیفاتش و منابع و مآخذ در خصوص ایشان.

شرح حال/تک نگاری
کتاب
566c9adf39464.jpg

فردوسی و شاهنامه او

سید حسن تقی زاده

انجمن آثار ملی ایران به هنگام مرمت بنای آرامگاه فردوسی از محققین و دانشمندان خواست چنانچه پژوهش جدیدی درباره فردوسی و شاهنامه انجام داده اند در اختیار انجمن قرار دهند تا با چاپ آن به طبع عموم برسانند. به همین منظور از دکتر حبیب یغمایی، فردوسی پژوه و مدیر مجله یغما نیز درخواست شد تا پژوهش خود و دیگر بزرگان را در اختیار این انجمن قرار دهد. کتاب حاضر در سه بخش تدوین شده است: بخش اول حاصل زحمات دکتر یغمایی با نام «زندگانی فردوسی مأخوذ از شاهنامه» است. بخش دوم را «تحقیق درباره فردوسی و شاهنامه» تشکیل می‏دهد که مقالات مختلف دکتر حسن تقی زاده است که در طی پنجاه سال در مجله کاوه با نام محصّل به چاپ رسیده و به علت نایابی و دست اول بودنشان ممتاز است. «مقدمه قدیم شاهنامه» نیز در بخش سوم حاوی تتبعات علامه محمد قزوینی درباره قدیمی ترین مقدمه شاهنامه (شامل سه مقدمه قدیم، اوسط و بایسنغری) است که علامه در آن اثبات می کند که این مقدمه متعلق به شاهنامه ابومنصوری بوده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران مشاهیر ادبیات فارسی/فردوسی/پژوهش درباره فردوسی
کتاب