قافیه در لغت از پی رونده را گویند و در اصطلاح کلمهای است که شعر بدان تمام گردد و چون در اشعار قوافی از پی یکدیگر یا از پی اجزاء بیت درآیند، آن را قافیه نامیدهاند. این کتاب در پنج بخش به علم قافیه پرداخته است.
کتاب قرائت فارسی و دستور زبان برای سال دوم دبیرستانها، طبق برنامه جدید وزارت فرهنگ و تصویب شورای عالی کتب درسی و تالیف سعید نفیسی، محمدعلی روحانی، محمد نصرالله، دکتر مهدی محقق است که در سال 1338 منتشر شده است.
دست يافتن به فرهنگ جامع واژگان و اصطلاحات زبان فارسي ، آرزويي است كه هر فارسي زباني كه به نوعي با انديشه و كتاب سرو كار دارد در فكر خود مي پرورد ؛ و تلاش در اين راه وجهه همت بسياري از خدمتگزاران به فرهنگ و تمدن و ادبيات فارسي و ايراني است. اما اين مهم بدون حصول مقدماتي چند ميسرنمي شود ، يكي از اين مقدمات ، تاليف و تدوين واژه نامه هاي اختصاصي در رشته ها وفنون و علوم مختلف است .البته تدوین فرهنگ اختصاصی برای رشته ای خاص در زبان فارسی سابقه ای بس طولانی دارد و عمر آن کمتر از درازنای تاریخ نظم و نثر فارسی نیست، به گونه ای که یکی از قدیمی ترین کتب منثور زبان فارسی، فرهنگ اختصاصی در مفردات طب است، موسوم به الابنیه عن حقائق الادویه که در واقع توجه پیشینیان ما به این شاخه از فرهنگ نویسی را نشان می دهد.
وجود فرهنگهای بسامدی و واژهنما برای آثار ادبی، امروزه دیگر نهتنها امری ضروری بلکه از امور ناگزیر در این باب است. بدون اطلاعات دادهشده در این فرهنگها، هرگونه تحقیق حتی در جزئیات کاستی دارد و قابل اطمینان نیست، چه رسد به تحقیقاتی نظیر سبکشناسی یک دوره یا بررسی تاریخ زبان یا نوشتن تاریخ ادبیات مستند و درست. در این فرهنگ همه واژگان موجود در غزلیات سعدی برحسب حروف الفبا فهرست شده است. کلمات اصلی عنوان قرار گرفته است. در اسم و صفت، صورت مفرد کلمه عنوان قرار گرفته و صورتهای دیگر مثل جمع و معنادار صفت تفضیلی یا در اتصال به ضمیر یا یکی از انواع «ی» بعد از صورت ساده کلمه آورده شده است.
کتاب حاضر مجموعهای است از سی و هشت مقاله در ادب و فرهنگ ایرانی که به پاس پنجاه سال تحقیقات و مطالعات استاد فقید مجتبی مینوی تدوین شده است. کتاب با مقدمهای از حبیب یغمایی آغاز میشود که در بزرگداشت مجتبی مینوی سخن گفته، سپس زندگینامه استاد مینوی با فهرست آثار و نوشتههای او با نظم تاریخی آورده شده که خود منبع مفصلی است. آنگاه قطعه شعری از مهدی حمیدی شیرازی در بزرگداشت استاد آمده، پس از آن مقالات اصلی کتاب ارائه شده که عناوین برخی از مقالات و نام نویسندگان آنها عبارتند از: رساله درباره مکان از احمد آرام، اطلاعاتی درباره لهجه پیشین اصفهان از احمد تفضلی، دو مشیخه زیدی از محمدتقی دانشپژوه، جیحون یزدی از حبیب یغمایی، تصحیح دیوان ناصرخسرو از مهدی محقق، داستانی طنزآمیز در شاهنامه از غلامحسین یوسفی.