این کتاب تعلق به شاعری میهمدوست و رادمردی غیور دارد که نهتنها در راه حب وطن و بیان حقیقت فداکاری کرده، بلکه تاریخ ادبیات ایران او را در شمار گویندگان نامی صدر مشروطیت ذکر خواهد کرد؛ شاعری که مبتکر بوده، پیشوای انقلاب ادبی و آورنده یک سبک نوین در شعر و شاعری شناخته شده است. در این کتاب در هشت بخش به زندگی و آثار میرزاده عشقی پرداخته شده است. در بخش اول گذری به زندگی او شده است. بخش دوم مقالات جراید و نویسندگان مختلف درباره عشقی است. در بخش سوم مقالات عشقی با مقدمه مؤلف آمده است. نمایشنامههای عشقی، نوروزینامه، جمهورینامه و اشعار عشقی بخشهای دیگر این کتاب را شکل میدهند.
این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.
رستم و اسفندیار برجستهترین، نیکترین و مهمترین پهلوانان شاهنامهاند؛ از اینرو برخورد این دو یل از وزن و حساسیت خاصی برخوردار است. اسفندیار شاهزادهای جوان است، با چشم به تختی که شایستگی آن را دارد. او برخلاف گشتاسب، نه یک موجود آزمند و متزلزل و فریبکار، بلکه دلاور شکستناپذیر و مقدسی اس تکه برای نیکترین دینها و اندیشهها شمشیر زده است. رستم در مقابل او، پهلوان قرون و ابرمردی است که تبلور تکاپو و رنج مردانه یک تبار است. در این کتاب افزون بر مقدمه، سه مقاله پیرامون رستم و اسفندیار و همچنین متن آن از روی نسخه شاهنامه چاپ مسکو آمده است.
این کتاب شرح حال و آثار مفصل روشندلان به صورت الفبائی با در نظر گرفتن قدمت زمانی یعنی از قدیمیترین زمان تا امروز نوشته شده است
این تذکره شامل شرح حال و اشعار سیصد تن از زنانی است که از یکهزار سال پیش تا به امروز به پارسی سخن گفتهاند. مؤلف با مراجعه به مآخذ چندی یا مکاتبه با شعرای معاصر به تدوین آن همت گماشته و چاپ آن به سال 1337 شمسی خاتمه یافته است. مشیر سلیمی در مقدمه بر دفتر اول، شیوه تألیف کتاب و در مقدمه بر دفتر دوم تحولات و ترقیات زنان ایران و کشورهای مختلف جهان را شرح داده است. در پایان دفتر سوم نیز مطالبی از بعضی نویسندگان و ارباب جراید مندرج است که خواننده را با اهمیت و ارزش ادبی این تذکره آشنا میکند.