کتابخانه مجازی ادبیات

کتابنامه آثار زنان ایران شامل دو قسمت مولفین زن و مترجمین زن است که در سال 1349 منتشر شده است. در این سال کتابخانه اختصاصی تحقیق درباره زن تشکیل شد. هدف از این اقدام تاسیس مرکزیست برای جمع آوری تحقیقات مربوط به زن و آثار زنان مولف و مترجم ایرانی و تشویق دیگر بانوان دانشمند کشور تا ضمن اجرای وظایف خانوادگی و اجتماعی اندوخته معنوی و فکری خود را نیز بکار گیرند و برای کمک به پیشرفت فرهنگ جامعه اثری از خود به یادگار گذارند.

بیش از هزار و چهار صد سال است که تاریخ اسلام در خوب و بد با تاریخ اروپا عجین است. از سوی دیگر، جهان اسلام وارث همان فرهنگ هایی است که اروپا به ارث برده است، بنابر این، تاریخ تطبیقی کاربردی که توسط اروپائیان و مسلمانان نوشته می شود برای شناخت هر دو طرف کارساز و مفید است. کلود کاهن، استاد دانشگاه پاریس و محقق در زمینه مطالعات اسلامی و کشورهای مشرق اسلامی، با همین دیدگاه این اثر را تألیف کرده است. شایان توجه است که طرح و اجرای اولیه این اثر نخستین بار توسط ژان سواژه استاد وی صورت گرفته است. اثر ژان سواژه نخست در سال 1943م منتشر شد و تجدید چاپ آن نیز به همراه ضمائم در سال 1946م صورت گرفت. پس از درگذشت سواژه در سال 1950م، کاهن ادامه کار استاد را به عهده گرفت و چاپ سومی از سواژه را با همان عنوان قبلی و به نام وی منتشر کرد. با این حال و به لحاظ این که آثار مربوط به کتابشناسی نیاز مداوم به بررسی های جدید دارد، مؤلف بر آن شد که باز هم چاپ جدیدی که حاوی مآخذ تازه تر باشد در اختیار علاقمندان قرار دهد. بنابراین او کتاب حاضر را که شامل منابع مربوط به سده های هفتم تا پانزدهم میلادی/ یکم تا هشتم هجری قمری است، در سال 1982م منتشر کرد. کتاب حاضر اساسا در مجموع برای استفاده دانشجو و دانشمند فرانسوی و احیانا برای «محقق غربی» نگاشته شده است. با این همه «شرقیها» هم می توانند از آن استفاده کنند، چرا که، در دنیای معاصر، دیگر نمی توان ملتها را از یکدیگر جدا دانست.

گوته نه فقط استاد مسلم شعر و ادب زبان آلمانی است؛ به حدی که برای مقام «فاوست» او تقدسی مانند انجیل قائل می‌شوند، بلکه یکی از استادان مسلم ادب و شعر و حکمت جهان است. «دیوان شرقی» او که یکی ازعالی‌ترین آثار شعر او حکمت گوته و یکی از بزرگ‌ترین آثار ادب آلمان و اروپا است واقعا بیش از آنکه مال آلمان و اروپا باشد، برای ایران است؛ چه اگر حافظ شیراز نبود و گوته با خواندن دیوان او آن شوق و شیفتگی فراوان را نسبت به لسان الغیب پیدا نمی‌کرد و ..... به یقین «دیوان شرقی» نیز به وجود نمی‌آمد. در حقیقت دیوان شرقی گوته انعکاسی است از روح و فکر حافظ و گوته در این اثر جاودانی خود این حقیقت را چنان خوب نشان داده که به قول شیخ شیراز باید گفت: «دوران باخبر در حضورند و نزدیکان بی‌بصر دور ....». این کتاب فقط منتخباتی است از دیوان شرقی گوته که در ضمن ترجمه قطعات اصلی دیوان، مترجم کوشیده ضمن نقل قطعات اصلی، در حد امکان منابع شرقی هر قطعه و فکر از گوته را نیز بیابد و در حواشی بیاورد.

جهان ایران‌شناسی کتابی است که در آن اصول مورد احتیاج مراکز ایران‌شناسی مختلف جهان گردآوری شده است. در مقدمه هر یک از فصول این مجموعه، تاریخچه روابط فرهنگی ایران با کشور مورد بحث و تاریخچه مطالعات ایران‌شناسی در کشورهایی که سابقه این نوع مطالعات را دارند به طور ممختصر ذکر شده است. کشورهایی که در این مجلد بررسی شده‌اند به ترتیب عبارتند از: آرژانتین، آلبانی، آلمان، اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (روسیه، اوکراین، آذربایجان، ارمنستان، ازبکستان، استی، ناتارستان، تاجیکستان، ترکمنستان، داغستان، گازاخستان و گرجستان). در این کتاب ابتدا تاریخچه روابط بیان شده، سپس مراکز مطالعات ایران شناسی، مراکز تدریس فارسی، مراکز آثار هنری و نشریات خاورشناسی در کشور مربوط به بحث معرفی شده‌اند.