این کتاب در چهار فصل خانگی، سرزمینی، فضایی و زمینی دربرگیرنده قطعاتی از اشعار محمد حقوقی است که به سال 1351 منتشر شده است. از محمد حقوقی (سیزدهم اردیبهشت 1316 – هشتم تیرماه 1388) با عنوان «شاعر شاعران» یاد کردهاند؛ شاعری که سرودههایش بیش از اینکه مورد اقبال و توجه عموم مخاطبان هنر و ادبیات قرار گیرد، بیشتر محل رجوع و مطالعه شاعران همعصرش و نسل جوان شاعران پس از او بوده است. محمد حقوقی و تلاشهایش در نقد و بررسی و تبیین شاعران مطرح دهه پنجاه اعم از نقد سرودههای فروغ فرخزاد، مهدی اخوانثالث، احمد شاملو، سهراب سپهری، رضا براهنی و... سهم بزرگی در پیشبرد ایدههای نیمایوشیج در شعر نو فارسی دارد. در فضایی که شعر فارسی در سالهای دهه چهل و پنجاه رو به شکوفایی میگذارد و چهرههای مهم و شاخصی را به ادبیات ایران معرفی میکند، قلم خلاق و جدی و روشمند محمد حقوقی در تبیین و بازخوانی سرودههای شاعران مهم آن سالها نقش مهمی در معرفی بیشتر این شاعران به مخاطبها ایفا میکند و از طرفی راه را بر حضور گستردهتر شعر در میان مخاطبهای شعر مدرن فارسی باز میکند.
برای ترجمه اشعار، شعرها به تمامی از متن اصلی آنها به زبان آلمانی به فارسی برگردانده شده است. شیوه مترجم بدانگونه بوده است که جوهر کلام شاعر در قالب شعر فارسی ریخته شود. و این او را ناگزیر کرده که ضمن وفاداری به متن اصلی تغییراتی را متناسب با شعر فارسی بپذیرد. زیرا اگر شعر شاعران غیرفارسی را عینا واژه به واژه به فارسی برگردانیم چیزی خواهد شد خشک و چه بسا که زیبایی کلام شاعر و گاه حتی خود مفهوم نیز در ترجمه رنگ خواهد باخت...
مجموعه شعر چهل کلید سروده سیاوش کسرایی است. او در سال ۱۳۰۵ در اصفهان متولد شد. وی سرودن شعر را از جوانی آغاز کرد.بسیار زود به همراه خانواده اش به پایتخت آمد. او در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران درس خواند و علاوه بر فعالیتهای ادبی و سرودن شعر، عمری را به تکاپوهای سیاسی (حزب توده ایران) گذراند. اما سرانجام، ناگزیر از مهاجرت شد و دوازده سال پایانی زندگی اش را ابتدا در کابل و سپس در مسکو بسر برد. وی سالهای پایانی عمر خویش را دور از کشور خود و در تبعید در اتریش و شوروی گذراند؛ وی در سال ۱۳۷۴ به دلیل بیماری قلبی در وین، پایتخت اتریش در سن ۶۹ سالگی بر اثر بیماری ذات الریه زندگی را بدرود گفت و در گورستان مرکزی وین (بخش هنرمندان) به خاک سپرده شد.
کتاب حاضر ناظر به کار دو گروه سنت گرا و نوگرا است و با نظر یکسان مولف به آنان فراهم شده است. برنامه ای که در دستور آن از یک طرف از بسیاری شاعران – حتی معاریف آنان – نام برده نشده و از طرف دیگر تاکید شده که حتی الامکان همه جوانب شعر معاصر – از تعریف شعر از نظر قدما تا تاریخ شعر امروز، انواع شعر سنتی و نو، حتی موج نو و مبانی آنها همراه با تحلیل نمونه های مختلف – مورد بحث و فحص قرار گیرد.
این کتاب دربرگیرنده اشعاری از محمد حقوقی است که بین سالها 65 تا 68 سروده شده است. در مقدمه کتاب نیز بخشی از گفتگوی مفصل حقوقی با سهیلا صمیم آورده شده است.