میرزا داراب بیگ جویا از سخنوران نامی سده یازدهم هجری است که تا آغاز سده دوازدهم در کشمیر زندگی میکرد. منشأ اصلی او تبریز است و مولد او و برادرش میرزا کامران گویا خطه کشمیر مردمخیز. ظاهرا او در زمان شاه عالم بهادرشاه پسر عالمگیر هم در حیات بوده است؛ زیرا مثنویای در ستایش این پادشاه هم سروده و تاریخ انتقالش از دکن به هند ساخته است. در کشمیر به دنیا آمد و در تبریز نشو و نما یافت و به سال 1110 یا 1118 ه.ق درگذشت. دیوانش مشتمل بر یک دیباچۀ نثر و رباعیات و قصاید و غزلیات و چند مثنوی کوچک است. جویا تبریزی از چهرههای نامدار در سبک هندی است. او از مهمترین شاگردان صائب تبریزی به شمار میآید. در دیوان وی، قصاید بلندی با مضامین نو و تصویرهای شگرف در ستایش اهل بیت عصمت و طهارت، یافت میشود. از وی چند قصیده بلند و شیوا در مدح و منقبت حضرت سیدالشهدا (ع) موجود است که دارای مفاهیم بلند ارزشی است.
دیوان اشعار "سلام" مشتمل بر غزلیات، قصاید، مثنویات، قطعات، رباعیات و دیگر منظومات اثر ابوالقاسم سالاری (حیران) است که در سال 1358 در قم منتشر شده است.
معارف نهجالبلاغه در شعر شاعران تألیف محمد دشتى در این مجموعه به تأثیر معارف نهجالبلاغه و پند و اندرزهای امام علی(ع) در ادبیات فارسی، به ویژه ادبیات منظوم پرداخته شده است. مؤلف با بررسی اشعار شاعران بلند آوازه ای چون فردوسی، مولوی، حافظ، سعدی، سنایی، عطار، ناصر خسرو، بسطامی، فیض کاشانی، اقبال لاهوری، دهخدا و امام خمینی(ره)، اثرپذیری این سخن سرایان را از کلمات گهربار امیر مؤمنان(ع) در دو بخش قالبی و مضمونی تشریح کرده است. وی ابتدا به فرازی از سخنان امیر مؤمنان(ع) در نهجالبلاغه اشاره میکند و سپس، ابیاتی از سخن سرایان ادب فارسی را ذکر نموده و نشان میدهد که چگونه این ناموران شعر پارسی، در قالب اشاره، اقتباس، استعاره، تضمین، ترجمه و تلمیح از قالب و محتوای معارف نهجالبلاغه سیراب شدهاند و غنای شعر خود را دو چندان کردهاند. نویسنده، در پایان به فهرست موضوعی مدخلهایی پرداخته که شاعران یاد شده از کلمات علی(ع) اقتباس کردهاند و نشانی خطبهها، نامهها و کلمات قصار را نیز، در کنار آن ذکر کرده است. این مدخلها که افزون بر صدها موضوع میشود، در باره مسائل اعتقادی، اخلاقی، سیاسی، پند و اندرز، دنیا و آخرت، فضایل و مناقب اهل بیت(ع)، بعثت پیامبر، آموزش و پرورش، تواضع و فروتنی، دستگیری از تهیدستان عبرت از روزگار و مقام و منزلت علی(ع) است