در این کتاب گروهی از کارشناسان برجسته در زمینههای گوناگون تاریخ و فرهنگ ایران، خلاصهای از دستآوردهای سیاسی و هنری ملت بسیار بااستعدادی را فراهم کردهاند که هویت ملی خود را در دورهای بیش از 2500 سال حفظ کرده است. دو فصل آغازین به تاریخ سلسلهها و سیاسی ایران اختصاص دارد. فصل نخست خواننده را از زمانها دیرین تا پایان جنگ جهانی اول به همراه خود میکشد و فصل دوم به شرح کارهای برجستهای که از آن زمان تاکنون صورت گرفته میپردازد. فصول دیگر به شکوه و عظمت ایران اسلامی، ادبیات غنی آن و هنرهای تصویری در هر دوره تاریخ ایران ـ نقاشی، معماری، سفالگری و قالیبافی ـ تخصیص یافته است.
این مجموعه دربرگیرندهی 65 مقالهی دومین همایش پژوهشهای ادبی است. این همایش در سال 1381 به همت مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس و با همکاری انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی و دانشگاه الزهرا برگزار گردید. مقالات عرضه شده در این مجموعه "زبان و ادبیات ایران باستان"، "ادبیات فارسی کلاسیک"، "ادبیات معاصر"، "زیباشناسی و بلاغت"، "نقد ادبی و ادبیات تطبیقی"، "زبان و ادبیات فارسی در خارج از مرزها"، "مطالعات زبانشناسی".
کتاب قرائت فارسی و دستور زبان برای سال دوم دبیرستانها، طبق برنامه جدید وزارت فرهنگ و تصویب شورای عالی کتب درسی و تالیف سعید نفیسی، محمدعلی روحانی، محمد نصرالله، دکتر مهدی محقق است که در سال 1338 منتشر شده است.
سالنامه دارالفنون (هدیه نوروز) در سال 1327 در چاپخانه خواندنیها منتشر شده است.
موسسه امیدوار است با انتشار این مجموعه در نهایت بتواند در ارج نهادن به سند و اشاعه فرهنگ مستندگویی در تاریخ تلاشی درخور نموده و در این راه بخشی از سوالات و خواسته های وسیع ملتی بزرگ را پاسخ دهد و به همراه سایر فعالیتهای تحقیقاتی و انتشاراتی مصمم است به منظور نشر آثار فرهنگی و تاریخی با بهره جویی از مجموعه اسناد و مدارک خود دست به انتشار سلسله کتابهایی با عنوان تاریخ معاصر ایران بزند و در این راه به توکل الهی و یارای استادان و محققان و اهل علم امید بسته است.