کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.

رستم و اسفندیار برجسته‌ترین، نیک‌ترین و مهم‌ترین پهلوانان شاهنامه‌اند؛ از این‌رو برخورد این دو یل از وزن و حساسیت خاصی برخوردار است. اسفندیار شاهزاده‌ای جوان است، با چشم به تختی که شایستگی آن را دارد. او برخلاف گشتاسب، نه یک موجود آزمند و متزلزل و فریبکار، بلکه دلاور شکست‌ناپذیر و مقدسی اس تکه برای نیک‌ترین دین‌ها و اندیشه‌ها شمشیر زده است. رستم در مقابل او، پهلوان قرون و ابرمردی است که تبلور تکاپو و رنج مردانه یک تبار است. در این کتاب افزون بر مقدمه، سه مقاله پیرامون رستم و اسفندیار و همچنین متن آن از روی نسخه شاهنامه چاپ مسکو آمده است.

قيصر امين پور (1338-1386) يکي از بزرگترن و تأثيرگذارترين شاعران دوران انقلاب اسلامي ايران است. بررسي سبک شعر او با تکيه بر نوآوري‌هاي بلاغي، موضوع مقاله حاضر است. شعرهاي وي از جنبه بلاغي ارزش فراواني دارد و بر ظرفيت‌ها و توانمندي زبان فارسي افزوده است. سه عنصر مهم بلاغي و سبکي در شعر امين پور عبارتند از: ايهام، متناقض نمايي و ايجاز. ايهام در شعر او انواع گوناگوني دارد که در اين مقاله بررسي شده است. بسياري از ايهام‌هاي او جديد است. متناقض نمايي نيز از نظر بسامد و انواع در شعر وي تحليل شده است. ايجاز در شعر امين پور عواملي دارد از جمله: ايهام، نمادپردازي، شعرهاي طرح وار و روايي کوتاه، بهره‌گيري از قالب‌هاي رباعي و دوبيتي و کم کردن ابيات غزل. امين پور توانسته است ويژگي‌هاي سبکي و بلاغي شعر کلاسيک و شعر نيمايي را هم در شعر نوي خود تلفيق کند و هم در شعرهايش در قالب‌هاي کلاسيک. يکي از عواملي که در نهايت، باعث برجستگي سبکي اوست، نوآوري در عناصر بلاغي مذکور و درک انتظار مخاطبان امروز از شعر است.

ایهام یکی از مهم‌ترین صنایع معنوی بدیع در ادبیات فارسی است، اما علی رغم اهمیتش در تعریف و انواع آن در کتب بدیع و بلاغت دقت کافی نشده است. یکی از اهداف مقاله حاضر بازتعریف ایهام است. در این مقاله با بررسی تعریف ایهام در کتب گوناگون قدیم و جدید، سعی می‌شود تعریف دقیق‌تری از ایهام به دست داده شود. همچنین انواع ایهام در کتاب‌های قدیم و جدید بلاغی فارسی و عربی ـ مانند ایهام مجرده، ایهام مرشحه، ایهام مبیّنه، ایهام ذوالوجوه ـ نقل و سپس تحلیل و نقد می‌شود؛ و سپس با بهره‌گیری از دانش زبان‌شناسی، تقسیم‌بندی تازه‌ای از ایهام به دست داده می‌شود. این تقسیم‌بندی با استفاده از مثال‌های گوناگون از متون کلاسیک و معاصر فارسی، اثبات می‌شود. برخی از انواع ایهام که در این مقاله مطرح و تعریف شده‌اند، عبارتند از: ایهام واژگانی، ایهام نحوی، ایهام گروهی، ایهام ساختاری، ایهام مرجع ضمیر، ایهام حذف، ایهام خوانشی، ایهام زَبَرزنجیری. این مقاله، روشی نو را برای تحلیل ایهام در آثار ادبی، به‌ویژه شعر، مطرح می‌کند.