نویسنده در این کتاب در پی آن است تا روش جذابتری در تفسیر قصههای پریوار که نهتنها برای ما ناآشنا نیست، بلکه در فرهنگمان پیشینهای بس کهن، دارد، شناسایی کند و آن شیوه، تفسیر قصه دستکم از سه منظور یا بازنمودن سه لایه مختلف آن است که بهتدریج عمیقتر میشوند. نویسنده ما را از توقف در سطح و ظاهر کلام منصرف میدارد و دعوت میکند که ورای ظاهر اشخاص قصه، به اعتقاد وی، ظاهر قصه متضمن نوعی استعاره و تمثیل رمزی مستور است که بطن مستور یا سر قصه محسوب میشود. پس قالب قصه، ظرف معنی است یا همچنانکه مولانا گفته، قصه همچون پیمانهای است و سر باطنی بسان دانهای که درون ظرف میگنجد و بنابراین آنچه اهمیت دارد، دانه معنی است نه پیمانه صورت.
گلچینی از مشهورترین و زیباترین داستانهای اسطورهای ایران که از کهنترین روزگاران تاکنون سینه به سینه روایت شده یا در ادبیات به صورت منظوم و منثور باقی ماندهاند و عنصر مهمی از میراث فرهنگی این سرزمین هستند. داستانها از متونی چون اوستا و بندهش و شاهنامه و خمسه نظامی و امثال آن برگزیده شده و با زبانی ساده و روشن، بدون تفصیل و پرداختن به جزئیات بازگو شدهاند و خواننده را به آسانی با مهمترین و جذابترین قصهها و چهرههای افسانهای ایران آشنا میکنند. نویسنده بیان میکند که هدفش از تدوین این کتاب، ارائه دیدگاهی کامل و تفصیلی از کلیه اسطورههای شناختهشده ایرانی نبوده است، بلکه هدف اصلی وی نشان دادن اهمیت و استمرار اسطورههای ایرانی از دوران باستان به دوران اسلامی است.
تحقیقات ولادیمیرپراپ، نشان داده است که افسانههای جن و پری، علیرغم تنوع چشمگیرشان، همه دارای یک ساختمان واحد هستند. این محقق، بعد از تجزیه و تحلیل صد افسانه روسی، فرمول این ساختمان یگانه را در پایان کتاب خود، به دست داده است و از این کشف خود چنان به هیجان آمده که فوراً اضافه میکند: «این نتیجه کاملا غیرمنتظرانه به دست آمد. برای مؤلف این کتاب نیز غیرمنتظرانه بود. این پدیده چنان غیرعادی و شگفتانگیز است که آدمی میل دارد قبل از آن که به نتایج جزییتر و صوریتر بپردازد در باب آن اندکی تأمل کند». «پراپ» که بیتوجه به محتوای افسانهها و فقط در جستجوی کشف یک روش علمی برای ردهبندی کردن انواع قصهها دست به چنین تجربهای زده و به این نتیجه شگفتانگیز رسیده است.