کتابخانه مجازی ادبیات

در دوران پیروزی انقلاب اسلامی ایران این توفیق را یافته ایم که شهرداران و مسئولان خدمات به مردم، در کلیه سطوح لشکری و کشوری فراتر از وظایف عادی خود، گامهایی در راه اعتلای فرهنگ و اندیشه جامعه بر می دارند و با تلاشهای مناسب علمی و هنری، ایران را در جهان و در مقابل تاریخ سرافراز می کنند. امروز شایسته آن است که در روند تفکرات اسلامی و انقلابی ایران انسانهای لایق و برجسته تاریخ این مرز و بوم را به نسل خودمان و به جهانیان بشناسانیم و با برگزاری یادبودها و نوشتن مقاله و تهیه فیلمها بدین وسیله توطئه های امپریالیسم را در رابطه با محو فرهنگ جهان سوم خنثی نماییم؛ این خود انقلابی است در مسیر انقلاب اسلامی ایران......موضوع کتاب حاضر رجال اصفهان در علم و عرفان و ادب و هنر است که شامل رجال فقه و حدیث و تفسیر، رجال حکمت و فلسفه و عرفان و تصوف است و توسط سیدمحمدباقر کتابی تالیف شده است.

کتاب حاضر تالیف امیرکمال الدین حسین بن مولانا شهاب الدین اسمعیل طبسی گازرگاهی هروی از عارفان و صوفیان و شاعران درجه دوم قرن نهم هجری قمری است که به غلط تالیف آن را به سلطان حسین بایقرا فرمانروای هنرپرور تیموری نسبت داده اند، الا اینکه یا مولف در تالیف آن سفارش و سلیقه خاص سلطان حسین را مدّنظر داشته و آن را به نام وی پرداخته و یا اینکه دیگران تالیف آن را به خطا به سلطان حسین نسبت داده اند. مجالس العشاق را نمی توان از جهت تاریخ مورد بررسی قرار داد و بر آن ارزش و اعتباری قائل شد تنها وجهی که می شود بر آن داد این است که نویسنده سعی کرده ضمن سود بردن از شایعات سائره در باب آثار ادبی ادبا و شعرا، چاشنی زیباشناختی را بر آن بیفزاید، لذا مجالس العشاق نوعی تفسیر ادبی است، و چون از منظر فلسفی – زیباشناختی به مسئله عشق می نگرد، عجیب نیست که پا از محدوده شریعت مرسوم فراتر بگذارد و در نتیجه حتی بعضی پیغمبران و معصومین را هم جزء قهرمانان داستان خود قرار بدهد...

در رسالات خواجه عبدالله انصاری اشعار بسیاری به صورت قصیده، غزل، قطعه، رباعی، دوبیتی، تک‌بیتی و مثنوی وجود دارد که در اغلب آنها نیز تخلص «پیر انصاری»، «انصاری» و «پیر هرات» به چشم می‌خورد و باعث شده که بسیاری آن ابیات را از خواجه بدانند. با نگاهی کوتاه به این اشعار به‌سادگی می‌توان یافت که آنها از خواجه نیست و متعلق به قرن هفتم یا هشتم به بعد می‌باشد. در این کتاب نویسنده از این اشعار انتسابی، رباعیات را جمع‌آوری کرده و همراه با توضیحات و فهارس عرضه داشته است. بیشتر این رباعیات به شاعران دیگر نیز منسوب است و در دیوان آنها وارد شده است.

خواجه عبدالله انصاری که مقامی شایسته در عرفان دارد و نام پرآوازه‌اش در اقطار زمین و زمان پیچیده، عارفی است وارسته و سالکی است آراسته و صاحب کرامات فراوان. در علم و دانش و قدرت بیان و کلمات شیرین و عبارات زیبا و نمکین، مطالبی خلق کرده که مونس دردمندان و انیس و جلیس و همنشین شیفته‌دلان و گوشه‌نشینان است. سخنانش گرجه بیشتر به صورت نثر مسجع و مقفی است، ولی ساده و روان و شیواست و از این‌رو مطلوب دل‌ها و مورد پسند سوخته‌دلان و سودازدگان و حق‌طلبان است. این کتاب دربرگیرنده بخشی از مناجات‌های خواجه است که به عنوان «مناجات‌نامه» مشهور گشته است.