افزون بر شاهنامه ابومنصور، ظاهراً مآخذ دیگری نیز در دست فردوسی بوده است که بعضی از داستانهای شاهنامه خود را از آنها گرفته است؛ زیرا این قصهها (مثل داستان بیژن و منیژه و همین داستان سهراب و رستم) ظاهراً در شاهنامه ابومنصوری نبوده است و در «غرر السیر» و «تاریخ طبری» و ترجمه بلعمی از طبری هم نیامده است. در این کتاب متن داستان رستم و سهراب بر اساس نه نسخه آورده شده است. متن این داستان مبتنی بر نسخه موجود در کتابخانه بریتیش میوزیوم است که به سال 675 هجری کتابت شده است. این نسخه دارای 1051 بین است و مصحح در پایان داستان، به توضیح و شرح لغات و ابیات پرداخته است.
این مجموعه شامل تمام شاهنامه است که برای راحتی خوانندگان جوان که به تاریخ و تمدن کشور خود علاقه دارند و می خواهند با شاهنامه آشنا شوند، به نثر ساده برگردانده شده و در سه بخش شامل: 1. بخش اساطیر 2. بخش پهلوانی 3. بخش تاریخی تنظیم شده است. بخش اساطیر از پادشاهی کیومرث شروع شده و تا مرگ فریدون ادامه دارد. بخش پهلوانی از پادشاهی منوچهر و ظهور خاندان سام شروع می شود و تا مرگ رستم و فرزندش فرامرز ادامه دارد و بخش تاریخی که با پادشاهی بهمن فرزند اسفندیار شروع شده تا مرگ یزدگرد و تسلط عربها بر ایران ادامه می یابد.
این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.
داستان شورانگیز و پرماجرای بیژن و منیژه یکی از جالب ترین بخش های شاهنامه است. درباره این داستان، اغلب اساتید و پژوهندگانی که در احوال فردوسی و شاهنامه، به تحقیق برخاسته اند، عقیده دارند که این داستان، مجزا و جدا از قصص شاهنامه است و فردوسی قبل از به نظر کشیدن دیگر داستان های شاهنامه، بیژن و منیژه را به نظم درآورده و این به دوران جوانی است. بیژن و منیژه یکی از داستانهای آشنای شاهنامه، کتاب حماسی ایرانیان است. این داستان روایت عشق بیژن پسر گیو و منیژه دختر افراسیاب است...
داستان بیژن و منیژه یکی از داستانهای آشنای شاهنامه، کتاب حماسی ایرانیان است. این داستان روایت عشق بیژن پسر گیو و منیژه دختر افراسیاب است. درباره این داستان اغلب اساتید و پژوهندگانی که در احوال فردوسی و شاهنامه، به تحقیق پرداخته اند، عقیده دارند که این داستان مجزا و جدا از قصص شاهنامه است و فردوسی قبل از به نظم کشیدن دیگر داستانهای شاهنامه بیژن و منیژه را به نظم درآورده و این به دوران جوانی است. به هر تقدیر داستان بیژن و منیژه چه از قصه های منظوم اولیه فردوسی باشد و چه مجزا یا پیوسته به دیگر داستان های شاهنامه از لحاظ یافت و پرداخت داستانی، فراز و فرود حوادث، شخصیت پردازی و بیان احساسات و عواطف و شخصیت های قصه، از قالب و محتوایی غنی برخوردار است...