در این کتاب در دو بخش ابتدا به زندگی و افکار میرزا فتحعلی آخوندوف نگاهی انداخته شده و سپس زندگی و اشعار و افکار میرزا علی اکبر صابر بررسی شده است. میرزا فتحعلی آخوندوف به عنوان یک نفر ادیب و فیلسوف از استعدادی همهجانبه برخوردار بود. تمام آثار قلمی او سرشار از روح انساندوستی بود. او در فعالیت همهجانبه خود هرگز در چارچوب زندگی وطن خود محدود نمیماند. تردیدی در این نیست که او فعالیت ادبی را با شاعری آغاز نموده و قبل از آنکه «منظومه شرق» خود را به مناسبت مرگ پوشکین در 1837 منتشر کند، چند اثر منطوم از او وجود داشت. میرزا علی اکبر صابر به عنوان یک منتقد اجتماعی و طنزنویس زبردست و نوآور بین شاعران ایرانی موقعیت خاصی را احراز میکند. او با اشعاری انتقادی، امید و خوشبینی فلسفی را به مردم تلقیین کرد و شالوده مکتبی ادبی را پی ریخت و آغازگر شعر جدید مردمی شد.
در این کتاب کوشیده شده تا درباره نکاتی درباره حافظ و شعر او بررسی صورت گیرد؛ از قبیل: بیان روند زندگانی حافظ برگرفته از متون و منابع معتبر علمی و تاریخی با استفاده از اشعار شاعران نوپرداز معاصر؛ نگاهی به ابعاد و زوایای شخصیت حافظ؛ چرایی تفأل به حافظ و چگونگی تفألزدن؛ تدوین فصلی با نام فرهنگ واژگان اشعار حافظ با بیش از دوهزار واژه؛ فراهم کردن فرهنگ اشارات و تعبیرات عرفانی اشعار حافظ با بالغ بر پانصد واژه.
کتاب «کشف المحجوب» که در واقع پردهگشای اسرار حیات و درون گروهی از عاشقان و شیفتگان جمال محبوب ازلی و ابدی است، جلوهگاه ایمان و ذوق و دانش بزرگمردی است که گرچه شرح کاملی از احوال وی در دست نیست، ولی همین اثر عظیم نماینده وسعت اطلاعات او در علوم قرآنی و احادیث و عرفان است. در این کتاب خلاصهای گویا از شرح زندگی افراد مندرج در کتاب «کشف المحجوب» هجویری ارائه شده و علاقمندان و عرفانپژوهان را در شناخت هرچه بهتر مندرجات کتاب بهویژه شخصیت عارفان و مشایخ راهنما است.