بهجرئت میتوان بوستان را با داشتن محتوا و ویژگیهای معنوی از آنِ همه انسانها و مورد احترام و پذیرش قاطبه ملتها دانست و در نتیجه مطالعه آن را به همه جوامع بشردوست توصیه کرد. متن فارسی این بوستان از نسخه مصحح فروغی است که خود از روی قدیمترین نسخههای موجود در عالم تدوین گردیده است. متن انگلیسی این مجموعه نیز ترجمه ایرانشناس معروف آقای «ج.ام. ویکنز» استاد دانشگاه تورنتو کاناداست که به عقیده صاحبنظران یکی از بهترین و کمنظیرترین ترجمههایی است که تاکنون در مورد ترجمه بوستان سعدی به زبانهای خارجی انجام یافته است. در این برگردان مترجم غیر از نسخه مصحح فروغی که مبنای اصلی کار او بوده، ترجمههای آلمانی و ترکی بوستان اثر کارل هاینریش گراف و سروری و نسخه خطی از بوستان به زبان هندی نیز استفاده کرده است.
ملا محمدرفیع ملقب به رفیع الدین و در افواه ملا رفیعا مشهور به واعظ قزوینی و متخلص به واعظ از مردم صفی آباد قزوین و نواده ملا فتح الله قزوینی بود. واعظ بهیقین در تحصیل دانشها و کمالات متداول روزگار خود نیک بکوشیده و در مکتب تشیع پرورش یافته است و به شهادت آثارش و اقوال تذکرهنویسان و صاحبان کتاب رجال، در حدیث و فقه و تفسیر و تاریخ و لغت و ادب عالمی عامل و فاضلی متبحر و نویسندهای چیرهدست و شاعری بلندپایه و خطیبی قویمایه شده است تا بدانجا که او را از دانشمندان و خطباء بنام و از نویسندگان و شعراء مشهور سده یازدهم هجری باید شمرد.
امير الشعرا، عمعق بخارايي ـ از شاعران پارسيگوي اوايل قرن ششم هجري است. مضامين اشعار او به مقتضاي زمان، مدح و گاه هجو، تغزل و وصف طبيعت و توصيفات گوناگون است. ديوان او مشتمل بر قصايد، رباعيات و بعضي قطعات است. قسمت اعظم قصايدش در مدح شمس الملک ـ است؛ اما در عين مداحي، استغناي طبع و علوم روح و فکر را در زير پاي شهوت و حرص لگد کوب نميکند. او در تشبيه مهارت دارد و حدود نيمي از ابياتش حاوي تشبيه است و بنابراين، در بررسي سبکشناسانه ميتوان او را شاعر تشبيهگرا ناميد. غالب تشبيهات او از نوع مفرد و محسوس است و پس از آن تشبيه مجمل. اما بسامد زياد تبيهات مشروط، وهمي، خيالي مرکب جمع، تفضيل و محسوس به معقول در ديوان شاعر گواه اين اسک که او با کمل استادي، کلام خود را ظاهرا و باطنا زينت داده است و همين دلايل است که انوري ـ او را استاد سخن ناميده است. از آنجا که عمعق به لحاظ آوردن وجوه شباهتهاي تازه در زمره شاعراني است که در تغيير سبک خراساني به عراقي سهيم بودهاند، در اين مقاله بر آنيم تا به کمک جدول آماري تشبيهات شاعر، به بررسي ارکان تشبيه، انواع و اغراض آن، اقتران بتشبيه با زيورهاي بلاغي و منابع الهام گرفته در ديوان و روش و سبک بپردازيم.
ترجمه تفسير طبري، فراهم آمده در زمان سامانيان، قديميترين ترجمه فارسي قرآن و از قديميترين کتب نثر فارسي است. بررسي ويژگيهاي نثر اين کتاب که مطابق با نثر معيار آن روز و دور از حالت روايي و شاعرانه است، ميتواند به خوبي بيانگر زبان نثر اوايل دوره فارسي دري باشد. در اين مقاله ما به بررسي شش ويژگي افعال متعدي، پيشوند در فعل، مجهول و انواع آن، صيغه دعايي، لازم يک شخصه و استعمال افعال متروک و مستعمل در اين نثر پرداختهايم. تمايل خاص مترجمين به کاربرد فعل متعدي سببي، وجود انواع فعل مجهول، کاربرد دو پيشوند نادر «فا» و «ور»، شکلهاي مختلف فعل دعايي و انواع فعل لازم يک شخصه با توجه به جايگاه و کاربرد ضمير مفعولي، ويژگيهاي خاص و منحصر به فرد اين ترجمه کهن از قرآن است.