کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب قرائت فارسی و دستور زبان برای سال دوم دبیرستانها، طبق برنامه جدید وزارت فرهنگ و تصویب شورای عالی کتب درسی و تالیف سعید نفیسی، محمدعلی روحانی، محمد نصرالله، دکتر مهدی محقق است که در سال 1338 منتشر شده است.

نويسنده در اين كتاب نظريه تازه‌ای را درباره شيوه خط فارسی ارائه كرده است. چون ناشر اعتقاد دارد كه ارائه هرچه بيشتر نظريات گوناگون در اين زمينه شايد بتواند به پايان بخشيدن به اين آشفته بازار كنونی در مورد رسم‌الخط فارسي ياری رساند، از انتشار آن استقبال كرده است. نویسنده در این کتاب نظریه تازه ای را درباره شیوه خط فارسی ارائه کرده است. چون ناشر اعتقاد دارد که ارائه هرچه بیشتر نظریات گوناگون در این زمینه شاید بتواند به پایان بخشیدن به این آشفته بازار کنونی در مورد رسم الخط فارسی یاری رساند، از انتشار آن استقبال کرده است. از آنجا که موضوع کتاب (و بنابراین شیوه خط فارسی بکار رفته در آن) مستلزم حفظ رسم الخط پیشنهادی ایشان بوده، رسم الخط ناشر اعمال نشده است. لازم به ذکر است ناشر خود بر پایه آخرین شیوه نامه های موجود و برای حفظ یکدستی در آثار منتشره خویش، شیوه نامه خاص خود را دارد که با پیشنهادهای ایشان لزوما سازگار نیست.

میر برهان‌الدین محمدباقر استرآبادی (969-1040 قمری) معروف به معلم ثالث، فقیه، ریاضیدان و ادیب دوره صفوی بود که به فلسفه رنگ دیگری داد. در زمان شاه عباس کبیر با ظهور افرادی مانند میرمحمد باقر داماد، اصفهان مرکز علوم عقلی اسلامی گردید. میرداماد افزون بر تکیه کردن به برهان و استدلال، گرایش‌های عرفانی نیز داشت. کتاب حاضر که به اهتمام میرزا محمود شفیعی تدوین گردیده است، دیوان اشعار میرداماد را دربرمی گیرد. در بخش انتهایی این کتاب، مشرق الانوار در جواب مخزن الاسرار به قلم میرداماد گنجانده شده است. این کتاب در سال 1349 روانه بازار گردید.

از آنجا که شاهنامه یک شاهکار ادبی نه تنها در ایران بلکه در جهان است، جای تفحص و غور بسیار دارد و غور در آن،‌ جنبه های ناشناخته دیگری از این دریای ادب را نمایان می کند. دکتر محمود شفیعی نیز که از کودکی با شاهکار فردوسی انس داشته و همواره نکات دستوری کتابها را در نظر می گرفته، این بار این اثر جاویدان را با این نگاه، مورد واکاوی قرار داده است. با توجه به گستردگی حیطه کار، مبنای نویسنده تنها بر قاعده های متعارف زبان قرار گرفته. وی مباحث دستوری را به شیوه «دستور پنج استاد» و بعضا تحقیقات دکتر معین بنا نهاده است. شاهنامه بروخیم، مبنای کار وی بوده و چنانچه از نسخه های دیگر استفاده کرده با علامت اختصاری آن را مشخص کرده است. همچنین او این اثر را با کتاب های دیگر از لحاظ دستوری مقایسه کرده و شاهدهایی از معاصران فردوسی و مشاهیر و نویسندگان نامی در حاشیه کتاب آورده و به این یقین رسیده است که شاهنامه، سنگ بنای دستور زبان فارسی دری است. وی این تحقیق گسترده را در سال 1343 ش به زیور طبع آراست.