کتابخانه مجازی ادبیات

در «فرهنگ پهلوی» واژه‌های آرامی که ازوارش یا هزوارش خوانده می‌شود، به واژه‌های ایرانی یا پارسی میانک گردانیده شده است. این واژه‌ها دسته‌بندی شده و در هر باب یک رشته واژه که با هم پیوستگی دارد، یاد گردیده است؛ در یکم: نام‌های خدا و مینویان؛ در دوم: گیتی و آنچه از آن است چون خاک و شهر و خانه؛ در سوم: در آب و رود و زره و جوی و جز اینها؛ در چهارم: در دانه‌ها و میوه‌ها؛ در پنجم: در خورش‌ها و آشام‌ها. نام نویسنده این فرهنگ به دست نیامده است؛ اما بی‌گمان فرهنگی است از روزگار ساسانیان.

این کتاب دارای نام‌های خاص اوستایی از تحقیق و بررسی در سه نام‌نامه مختلف از دانشمندان ایرانی و آلمانی است؛ کتاب «نام‌نامه ایرانی» تألیف فردیناند یوستی، کتاب «نام‌نامه اشخاص ایرانی» تألیف مانفرد مایرهوفر و کتاب «دانشنامه مزدیسنا» تألیف جهانگیر اوشیدری. نویسنده کوشیده در مورد هر واژه از نظر معانی، حالت واژه، جنس واژه، شمار واژه و کاربرد آن در کتب دیگر مانند کتب پهلوی و شاهنامه و .... به تفصیل شرح داده شود.

این راهنما ریشه فعل‌های اوستایی و فارسی باستان و فعل‌های فارسی کنونی را که از آن ریشه‌ها گرفته شده، دربر دارد. نقشه کار این است که نخست ریشه فعل‌هایی که در نوشته‌های اوستا فارسی باستان به کار رفته با حرف‌های درشت سیاه داده شده و پس از آن صورت‌های گوناگونی که این ریشه‌ها به خود می‌گیرند در میان دو ابرو آمده و سپس معنا یا معناهای آن ریشه‌ها به فارسی داده شده است.

در این شماره از ایران کوده (شماره 3) با مجموعه مقالاتی در مورد: واژه‌های محلی ایرانی در لغت فرس اسدی، واژه‌های محلی ایرانی در برهان قاطع، یادداشتی درباره رازی و تهرانی از محمد صادق کیا دانشیار زبانهای ایرانی باستان در دانشگاه تهران، بادهای گیلان از منوچهر ستوده، یادداشتی درباره الفبای روسی، یک شعر روستائی از اوستا، ریشه واژه کراوات از محمد مقدم، آشنا میشویم.