مرزبان نامه کتابی است مشتمل بر حکایات و تمثیلات و افسانه‌های حکمت ‌آمیز که مانند کلیله و دمنه از زبان جانوران فراهم آمده است. این کتاب را اسپهبد مرزبان بن رستم از ملوک آل باوند در اواخر قرن چهارم به زبان طبری نوشته است. بعدها این کتاب دو بار به فارسی دری ترجمه شد. نخستین بار محمد بن غازی الملطیوی، وزیر شاه سلیمان بن قلج ارسلان از سلاجقه روم، ترجمه مرزبان نامه را در 598 ق به پایان برد و آن را روضه العقول نامید. پس از آن سعدالدین وراوینی نویسنده و ادیب ایرانی از ملازمان خواجه ابوالقاسم ربیب الدین، وزیر اتابک آذربایجان، بی آنکه از کار ملطیوی باخبر باشد، میان 607 تا 622 ق آن را به نام ربیب الدین در نه باب، یک مقدمه و یک ذیل به فارسی دری برگردانید. تفاوت آن با روضه العقول در استفاده کمتر از لغات عربی غریب و بهره‌گیری بیشتر از اشعار فارسی است. جزوه حاضر منتخبی است از این کتاب سودمند که باب چهارم آن را شامل است.

منابع مشابه بیشتر ...

65dde8640a433.jpg

امیر روشن ضمیر

غلامحسین یوسفی

موضوع کتاب حاضر در مورد زندگی نامه امیر عنصرالمعالی کیکاووس نویسنده کتاب قابوسنامه تالیف غلامحسین یوسفی که توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است.

65d9ec760c6a8.jpg

فهرست نگارش های صدرای شیرازی

محمدتقی دانش پژوه

صدرالدین محمدبن ابراهیم بن یحیی شیرازی که به صدرای شیرازی و ملاصدرا و صدرالمتالهین نامبردار است از فیلسوفان جامع و صاحب نظر روزگار صفوی است و او اگرچه در کتابهای خود به ویژه در اسفار روش جمع و گرد آوردن نوشته های دیگران را پیش گرفته بود ولی خود او هم در مبحث تعقل و خیال و مثل و حرکت و حدوث عالم و نفس و معاد رای و پندار خاصی دارد که از خود او است و کتر در آثار دیگران دیده می شود. آثار مسلم صدرای شیرازی بر روی هم به چهل کتاب و رساله و مقاله و نامه می رسد که جز سه اصل همه به عربی است و اینک آنها را میشناسم. گذشته از آنها نام 18 اثر است که در فهرستها و سرگذشت نامه ها از آنها یاد شده و برخی از انها باید از صدرالدین محمد دشتکی شیرازی و برخی از پسر خود صدرا باشد و برخی هم گویا نام دیگر رساله های خود صدرای شیرازی است و برخی را هم من چون نسخه انها را ندیده ام نتوانسته ام درباره آنها داوری کنم همه اینها پس ازیاد کردن آثار صحیح شیرازی بنام آثار منحول و مشکوک برشمرده میشود.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

60290ffd29c26.jpg

مرزبان نامه

سعدالدین وراوینی

داستان‌های نقل شده از زبان حیوانات داستان‌های آموزنده‌ای هستند که در شیوه فنی و ادبی خاصی حکایت می‌شوند. قهرمانان این داستان‌ها غالبا از جانوران و گیاهان و جمادات هستند که نقش سمبولیک شخصیت‌های داستان را بازی می‌کنند و گاهی نیز انسان‌ها در قالب و نماد اشخاص واقعی داستان گذارده می‌شوند. مرزبان‌نامه چون کلیله و دمنه کتابی پر از داستان و سرگذشت پندآموز است که در سده چهارم خورشیدی به دست مرزبان پور رستم پور شروین که از شاهزادگان طبرستان بود به گویش کهن طبری نوشته شد، و در سده هفتم به دست سعدالدین وراوینی به فارسی درآمد. نثر کتاب بسیار دشوار و پر از واژه‌های تازی است به سانی که با زبانی که امروز به آن سخن می گوییم هیچ شباهتی ندارد. در سال 1287 هجری محمدبن عبدالوهاب قزوینی آن را با بهره‌گیری از پنج نگارش ویرایش نمود و اگرچه در سال‌های پس از آن استادانی هم چون خطیب رهبر به آشکاری آن پرداختند ولی دشواری خود را از دست نداد. تصحیح این کتاب به دست محمد روشن انجام شده است

نثر/متون کهن
کتاب
568320c23fb2f.jpg

مرزبان نامه

سعدالدین وراوینی

مرزبان نامه کتابی است شامل حکایات، تمثیلات و افسانه ها از زبان وحوش و حیوانات. اصل این کتاب متعلق به مرزبان بن رستم بن شروین از ملکوک طبرستان و از اعقاب قابوس بن وشمگیر است که در اواخر قرن چهارم به زبان طبری نوشته شده. این کتاب تا دو قرن بعد خود، دو بار به فارسی برگردانده شد. یکی از آنها روضه العقول محمد غازی ملطیوی است که البته حکایات و مطالبی بر آن افزوده است. حدود 20 سال بعد از آن، سعدالدین وراوینی نیز مرزبان نامه را از طبری به فارسی در نه باب برگرداند. نثر سعد الدین در نهایت روانی و سلاست است. از احوال سعدالدین اطلاعی در دست نیست. تاریخ کتابت سعدالدین حدود 622- 607 ق است. کتاب سعدالدین وراوینی به ترکی نیز ترجمه شده و از روی آن به عربی برگردانده شده است. علامه محمد قزوینی کتاب حاضر را از روی 6 نسخه تصحیح انتقادی کرده است. نسخه اساس این کار، متعلق به قرن هشتم مضبوط در کتابخانه موزه بریتانیا بوده است. علامه این کتاب را در سال 1326 شمسی در لندن انجام دادند که به سرمایه کتابفروشی بارانی در تهران به چاپ رسید.

نثر/متون کهن/ادبی
کتاب