این کتاب شامل ترجمههایی است که زندهیاد ملکالشعرای بهار انجام داده بوده است. بخشی از این ترجمهها در زمان حیات ایشان منتشر شده و بخشی دیگر که چاپ نشده بوده است، در این کتاب گردآوری شده است. عناوین برخی از این نوشتارها به این ترتیب است: شعر پهلوی، گزارش شترنگ و نهادن وینرد شیر، ارمغان بهار، داروی خرسندی، یادگار زریران یا شاهنامه گشتاسپ، سرود کرکوی، یک قصیده پهلوی و .... .
این کتاب که به زبان فارسی سره به نگارش درآمده، گزارشی است از احوال و گفتار "آذرباد مهرسپندان " موبد موبدان عهد شاپور ذوالاکتاف که با بخشهایی از اندرزهای وی به چاپ رسیده است .بدین ترتیب، در بخش نخست کتاب جایگاه آذرباد در تاریخ ذکر گردیده و مقایسهای میان گفتار او با مانی، کنفوسیوس و دیگران صورت گرفته است .در بخش دوم، "سخنان آذرباد "به زبان پهلوی و ترجمه فارسی به چاپ رسیده است .بخشی از این سخنان، اندرزهای آذرباد به پسرش است .در بخش سوم کتاب نیز روایات مختلف از آذرباد و سخنان او که در متون پهلوی، عربی و فارسی انعکاس یافته درج گردیده است .بخش چهارم کتاب نیز متضمن سخنان یا اندرزهای "آذرباد "است که به عربی یا به شعر فارسی عرضه شده است .
اثر حاضر ترجمه ای است از سه مقاله ارزشمند دو ایران شناس برجسته یعنی آقای ایلیاگرشویچ و خانم مری بویس که هر دو از متخصصان برجسته زبان و ادبیات ایران دوره پیش از اسلام هستند و ایراندوست. مقاله اول بنام "ادبیات ایران باستان" از ا. گرشویچ در سالهای 1955-59 به زیر چاپ رفت. وی تمام آثار ادبی بازمانده اوستایی و فارسی باستان را بررسی نموده و منابع مربوط به آنها را با دیدی عمیق و گسترده مطالعه کرده است. مقاله دوم بنام "ادبیات فارسی میانه" و نیز مقاله سوم به عنوان "ادبیات مانوی در ایرانی میانه" اثر گران سنگ مری بویس استاد ممتاز مطالعات ایرانی در دانشگاه لندن است. وی آثار بازمانده ادبیات دوره میانه و آثار مانوی را بطور کامل و جامع و با استناد به مراجع و منابع متعدد کنکاش نموده است.
این کتاب دستور زبان فارسی که توسط پنج تن از استادان زبان و ادب فارسی و برای دانشآموزان سالهای اول و دوم دبیرستان منتشر شده، دربرگیرنده مختصری درباره دستور زبان فارسی است. از جمله موضوعاتی که در این کتاب بدان پرداخته شده، عبارتند از: اقسام زبان فارسی، دستور فارسی و حروف هجا، انواع اسم، حالات اسم، انواع فعل و .... .
ملکالشعراء بهار سخنوری و شاعری را از سن هجدهسالگی که پدر سایه از او برگرفت، رسما شروع کرد و تا سن 66 سالگی که خود از جهان چشم پوشید، با داشتن مشال مختلف فرهنگی و سیاسی، چیز نوشت و شعر گفت و در این مدت نزدیک به پنجاه سال آثار و اشعاری به سبک و به معانی گوناگون از او باقی ماند که قسمت اعظم آثار نظمی او قصاید و سپس مثنویات است که با قطعه و غزل و رباعی و تصنیفها به متجاوز از سی هزار بیت تخمین میشود. جلد اول دیوان او مشتمل بر قصاید، مسمطات، ترکیببند و ترجیعبندهاست و جلد دوم مشتمل بر مثنویات، غزلیات، قطعات، رباعیات، دوبیتیها، ملحقات، مطایبات، اشعار بلهجههای مشهدی و تصنیفها میباشد.