کتابخانه مجازی ادبیات

شبلی نعمانی در این کتاب به شرح حال و نیز اخلاق و عادات عارف دانشمند مولانا جلال‌الدین رومی پرداخته و چون منظور اصلی وی در حقیقت اظهارنظر در «دیوان» به‌ویژه «مثنوی» دو اثر نفیس مولاناست، به این معنی که این دو کتاب گرانبها را خواسته با میزان انتقاد علمی سنجیده و محسنات و معایب آنها را معلوم بدارد، بنابراین توجه خود را بعد از شرح حال به طرف آثار یعنی این دو کتاب معطوف داشته و در اطراف آن به‌ویژه پیرامون مثنوی مبسوط سخن رانده است.

شمس العلاماء علامه محمد شبلی نعمانی یکی از نویسندگان بزرگ و محققان نامی شبه قاره است که به زبان اردو آثار ارزنده‌ای به وجود آورده و پیرامون وسایل آموزش و پرورش، زندگانی حضرت رسول (ص)، سیرت بعضی از بزرگ‌مردان تاریخ اسلام، زبان و ادب اردو و فارسی و عربی، تاریخ ادبیات فارسی و مباحث کلامی و .... داد تحقیق داده است. او قریحه شاعرانه و عاشقانه و ذوق بس سرشاری داشته که این امر کتب و مقالاتش را نسبت به آثار معاصرین بزرگ وی دلاویز کرده است. در این کتاب مجموعه‌ای از اشعار او از کتب و رسالات و مقالات مختلفش گردآوری شده که در حدود 1800 بیت دارد.

هدف اصلی این کتاب، بحث در پیرامون فحول سخن‌گستران عصر سامانی، سلجوقی و غزنوی است و چون در مشرق، علوم و فنون همیشه تابع حکومت بوده و ذوق و سلیقه و مشرب سلطنت در هر امر تأثیری بسزا داشته است، به‌ویژه شعر و شاعری در ایران که از برکت حکومت پیدا شده، این است که نویسنده برای روشن شدن ذهن خوانندگان قبل از آنکه از شعرای معتبر هر عصر آغاز کند، در مقدمه‌ای از خاندانی که در آن عصر بر مسند حکمرانی است، سخن رانده و ویژگی‌ها و امتیازات، عقاید و افکار، مشرب و مذاق خاندان و سایر اوضاع و احوال مربوط را مبسوط بیان کرده است. سپس توجه خود را به طرف مفاخر گویندگان عصر مورد بحث معطوف داشته و پس از شرح احوال، شعر و سخن هر کدام را تجزیه و تحلیل نموده و خصوصیات و ممیزات آن را به قلم آورده است.

هدف اصلی این کتاب، بحث در پیرامون فحول سخن‌گستران عصر سامانی، سلجوقی و غزنوی است و چون در مشرق، علوم و فنون همیشه تابع حکومت بوده و ذوق و سلیقه و مشرب سلطنت در هر امر تأثیری بسزا داشته است، به‌ویژه شعر و شاعری در ایران که از برکت حکومت پیدا شده، این است که نویسنده برای روشن شدن ذهن خوانندگان قبل از آنکه از شعرای معتبر هر عصر آغاز کند، در مقدمه‌ای از خاندانی که در آن عصر بر مسند حکمرانی است، سخن رانده و ویژگی‌ها و امتیازات، عقاید و افکار، مشرب و مذاق خاندان و سایر اوضاع و احوال مربوط را مبسوط بیان کرده است. سپس توجه خود را به طرف مفاخر گویندگان عصر مورد بحث معطوف داشته و پس از شرح احوال، شعر و سخن هر کدام را تجزیه و تحلیل نموده و خصوصیات و ممیزات آن را به قلم آورده است.