نویسنده درکتاب به تاریخ این شهر بعد از ورود اسلام به این سرزمین تا انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 میپردازد. کتاب به فرهنگ مردم بانه، وضعیت جغرافیایی شهر بانه، شعرا و ادبا و حوادث بعد از جنگ جهانی اول در بانه و ... نیز اشاره میکند. کتاب جغرافیا و تاریخ بانه در سال 1354 توسط مولف منتشر شد و در سال 1363 با تجدید نظر و اضافاتی به چاپ دوم رسید
در این کتاب سخن از شاعرانی است که زبانشان کردی است و به زبان پارسی شهر سروده اند. شاعرانی که در گذشته می زیسته اند شعر و شرح حالشان اغلب از میان تذکره های مختلف فارسی و عربی بی منت جمع آوری شده و زحمتش را به جان خریدار بوده ام، از شاعرانی گله مندم که در قید حیات اند با رفتن به محل سکنایشان و روبرو شدن با انان و التماس نمودن از ایشان و تکرار التماس بوسیله نامه و تلفن طی چندین سال اجبارا از روی پرونده استخدامیشان مشخصاتشان بدست آمده است و برخی را هنوز موفق به دریافت شعر و شرح زندگیشان نشده ام ناچار در این کتاب ذکری از انان به میان نیامد. همان طوری که ملاحظه میشود اکثر شاعران مندرج در این تذکره از اهالی سنندج هستند. علتش این است که اهالی سنندش بیش از نقاط دیگر کردستان با مردم فارسی زبان محشور و در تماس بوده اند، دیگر اینکه چون سنندج مرکز حکمرانی کردستان بوده است و حاکمان اغلب خود دانشمند و دانش پرور بوده اند لذا آشنایی به زبان فارسی و رموز و دقایق آن در این ناحیه بیش از نواحی دیگر کردستانات نضج گرفته و رونق یافته است...
معرفی و شرح حال مشاهیری که از 5500 سال به این طرف بر صحنه تاریخ آدمی پدیدار گشته اند. رفتار و گفتار فرزانگان ، سراسر، حكمت آميز و براي همگان ، درس آموز است. اين كردارها و رفتار ها ، از آنان سيمايي پر فروغ ساخته است كه چونان مشعلي فروزان مسير علم و زندگي را نورباران مي كند. سرگذشت دل نشين اين فرزانگي ها در كتاب هاي مختلف به صورت پراكنده آمده است ؛ از اين رو ، تدوين ، دسته بندي و گلچين كردن آنها ضروتي است كه امر مطالعه را براي مشتاقان آسان مي سازد.
در این کتاب، نخست ادیان باستانی کردها معرفی میشود، سپس شرحی از فرقههای مختلف صوفیه فراهم میآید .معرفی بنیان گذاران و آداب طریقت فرقههای"قادریه"، "نقشبندیه" و "حقه" از دیگر مطالب کتاب است .
"زبدهالتواریخ سنندجی " در دوازده فصل کتابی است در تاریخ عمومی ایران و اسلام اثر ملا محمد شریف قاضی فرزند ملا مصطفی شیخالاسلام که در تاریخ 1215ه.ق تالیف آن را به انجام رسانده است .نوشتار حاضر، فصل یازدهم از این کتاب است که به تصریح مصحح تقریبا یک سوم کل کتاب را شامل میشود و مشخصا به تاریخ کردستان (اردلان) اختصاص دارد .این کتاب از نظر اشتمال بر تاریخ محلی و آشنایی با حکام و دولتهای محلی نواحی غربی ایران از اواخر دوره صفویه تا اوایل عهد قاجار حائز اهمیت است .کتاب با بیان نسب کردها و امراء اردلان آغاز میشود و در پی آن، حوادث کردستان و سرگذشت حاکمان این سرزمین از زمان شاه عباس تا زمان کریمخان زند و جانشینان وی به تفصیل بیان میگردد . مطالب کتاب با شرح اقدامات آخرین حکمرانان اردلان (کردستان) در سال 1215ه.ق که نویسنده خود شاهد و ناظر حوادث آنها بوده به پایان میرسد .