دین ایرانیان دوره هخامنشی، آیین مزدیسنا یعنی دین یکتاپرستی، کیش راستی و آیین بهی بوده است که زردشت وخشور اندیشمند ایران باستان آن را پیریزی نموده بود. در این کتاب که کوششی در فرهنگ ایران دوره هخامنشی است، به دین، طبقات اجتماعی، حقوق، علوم، هنر، پزشکی، آموزش و پرورش و دیگر امور اجتماعی آن دوران پرداخته شده است. یکی از بخشهای کتاب نیز به بررسی زن در جامعه باستانی ایران اختصاص یافته است.
کوروش بزرگ بنیانگذار و نخستین شاه هخامنشی به مدت سی سال بر نواحی گستردهای از آسیا حکومت کرد. اما نبوغ نظامی و پادشاهی، یگانه وجوه شخصیت او نبودند. آنچه سیمای کوروش را از پس هزارهها همچنان تابناک میدارد، ملایمت و حسن سیاست اوست. در بامداد پیروزیهای بزرگ که هر فاتحی مرعوب درخشندگی و جلال فتوحاتش میشود، کوروش با چنان فروتنی و شفقتی در برابر دشمن ظاهر میشد که وی را ناگزیر از احترام میساخت. در این کتاب در سیزده فصل به کوروش و زمانه او پرداخته شده است.
اصل این کتاب که با عنوان «عصر اوستا» میباشد از آثار پرفسور سن جانا ایرانشناس، اوستادان و دانشمند بزرگ پارسی است که تألیفات و تحقیقات و نوشتههایش مورد توجه بسیار خاورشناسان اروپایی و آمریکایی واقع میباشد. این دانشمندبنام با توجهی بسیار به آثار سه خاورشناس بزرگ آلمانی که در اوستاشناسی مشهور هستند؛ یعنی پرفسور گیگر، پرفسور ویندیشمن و اشپیگل این کتاب عظیم را فراهم آورده است. در مقدمه از اوضاع دینی، فرهنگی و اجتماعی ایران پیش از زرتشت سخن به میان آمده و کوشیده شده تا به اختصار از این موضوع مبهم و تاریک دورنمایی گسترده فراهم گردد. جلد اول این کتاب عظیم درباره مذهب در عصر اوستا میباشد که در این کتاب انتشار یافته است.
پشتاره کتابی است درباره صلح و بشردوستی از نصرت الله بختورتاش که در سال 1349 منتشر شده و عناوین آن عبارتند از: نبردهایی بنام "جنگ مقدس"؛ بشر، اتم و فضا؛ سیاست یا اقتصاد؛ نقش آموزش و پرورش در همگرایی بشر، یونسکو و کنگره جهانی پیکار با بیسوادی؛ رادیو تلویزیون، فیلم و مطبوعات در خدمت تفاهم عمومی.
برای آنکه تاریخ امپراطوری هخامنشی و زرتشت را بشناسیم باید نقش دیرینه فرهنگ ایران را بازشناسیم، باید فرهنگ را به عناصری تجزیه کنیم و نهادهایی که فرهنگ را میسازند بازیابیم؛ و سپس به بینیم نیاکان ما با اندیشه های روشن خویش چه کرده اند. برجسته ترین نهادهای فرهنگ: دین، ادبیات، فلسفه، دانش و هنر، پزشکی، صنعت، آموزش و پروش و حقوق می باشد که در این دفتر گزارشی از آن ارائه شده است