کتابخانه مجازی ادبیات

سرزمین کهنسال دلاوران ایران باختری از نظر جغرافیای تاریخی و تاریخ مرموز و ناشناخته است. اگر آنطور که در خارج از ایران محققانی چون هرتسفلد، دمرگان، مینورسکی، رالنسن، سر ارول استین برای بررسی گذشته های این سرزمین کوشیده اند فضلای کشور نیز توجهی ابراز می داشتند. اینک بسیاری از زوایای تاریک تاریخ چند هزارساله میهن ما روشن شده بد. نخستین کتابی که درباره لرستان به چاپ رسید مجموعه ای از غلامرضا خان والی و انیس المسافر نام داشت. کتاب مذکور در بوشهر به چاپ رسیده و مشتمل بر آگاهی هایی در مورد جانوران شکاری و فرمانروایان لر از حسین خان والی تا زمان مولف است، پس از آن باید از جغرافیای نظامی لرستان تالیف سپهبد رزم آرا نام برد که مشتمل بر جغرافیای مناطق با توجه به جنبه نظامی انها و ورود قوای دولتی به لرستان و سرکوبی عشایر این منطقه می باشد. آقایان بهمن کریمی و محمدعلی امام شوشتری نیز چند صفحه ای از کتابهای جغرافیای تاریخی غرب ایران و تاریخ جغرافیایی خوزستان را به لرستان اختصاص داده اند. با این حال تا به امروز کتابی که منحصر به تاریخ یا جغرافیای تاریخی این قسمت از ایران باختری باشد تالیف نشده است.

موسسه امیدوار است با انتشار این مجموعه در نهایت بتواند در ارج نهادن به سند و اشاعه فرهنگ مستندگویی در تاریخ تلاشی درخور نموده و در این راه بخشی از سوالات و خواسته های وسیع ملتی بزرگ را پاسخ دهد و به همراه سایر فعالیتهای تحقیقاتی و انتشاراتی مصمم است به منظور نشر آثار فرهنگی و تاریخی با بهره جویی از مجموعه اسناد و مدارک خود دست به انتشار سلسله کتابهایی با عنوان تاریخ معاصر ایران بزند و در این راه به توکل الهی و یارای استادان و محققان و اهل علم امید بسته است.

فرخ خان امین الدوله از رجال سیاسی قاجار بود که قسمتی از دوره خدمت خویش را در دستگاه عباس میرزا و محمد شاه گذرانید و در آغاز سلطنت ناصرالدین شاه نیز از رجال دربار گشت. او که بر بسیاری از اتفاقات مملکتی اطلاع یافته بود، می‌توانست به سیاست مداران اروپایی توضیحات کافی را ارائه دهد. کتاب پیش رو شرح ماموریت و مسافرت دو ساله فرخ خان امین الدوله از سال ۱۲۷۲ قمری به نمایندگی از ایران به ممالک اروپایی است که به عقد قرارداد معروف پاریس با انگلستان و چشم پوشی از هرات منجر شد. فرخ خان در این ماموریت میزان تدبیر و کفایت خود را نشان داد و با اینکه قبل از این به سفر اروپا نرفته بود و زبان خارجی نمی‌دانست، با جرات و جسارت این ماموریت را قبول نمود. مطالب این کتاب از لحاظ وقوف بر حوادث مهم سیاسی و دیپلماسی ایران اهمیت دارد. ساختار این کتاب از شرح حالی از فرخ خان امین الدوله به قلم معاون الدوله، بحثی در اسناد مربوط به فرخ خان به قلم ایرج افشار، مقدمه ای در قضیه هرات به قلم حسین محبوبی اردکانی، پیشگفتار مصححان و متن سفرنامه در خاک عثمانی، پاریس، بلژیک، لندن، ایتالیا و پروس تشکیل شده است. کتاب مخزن الوقایع به قلم حسین بن عبدالله سرابی منشی سفارت فرخ خان و به کوشش و تصحیح کریم اصفهانیان و قدرت الله روشنی در سال 1344 توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر گردید.