601fd0aa7a153.png

راز موفقیت حافظ؛ مقدمه‌ای بر شرح موضوعی دیوان حافظ حسین بدرالدین

مکان چاپ: تهران ناشر: نشر مهتاب تاریخ چاپ: ۱۳۷۹ هجری شمسی زبان: فارسی

این کتاب جستجویی در زندگی و شعر حافظ است تا از پی آن راز موفقیت او به دست آید. بخش‌های کتاب به این شرح است: عصر حافظ، حافظ از زیستن در خاک تا پرکشیدن به افلاک، راز موفقیت حافظ، مذهب حافظ، دلیل راه حافظ، عقائد حافظ، ارتباط حافظ با شاهان، انتقاد مقدمه تکامل است.

منابع مشابه بیشتر ...

6405e0ba2b8b3.jpg

واژه نامه غزلهای حافظ

حسین خدیوجم

سالهای سال است ایرانیان، پیرو جوان و خرد و کلان هر آنگاه که مشکلی یا غمی دارند، عزیزی در سفر، امر خیری در پیش یا قصد انجام کاری، از دیوان حافظ استشاره می‌کنند و بدان تفال می‌زنند.متاسفانه در بین عامه مردم و گاه در میان دانش آموزان و دانشجویان چه بسیار بوده و هستند که حافظ را می‌خوانند، ولی در فهم پاره ای کلمات و مفاهیم آن در می مانند و منبعی که آنان را در حل مشکل یاری کند وجود ندارد و برای همگان هم امکان دسترسی به مآخذ گوناگون و عمده یا مراجعه به حافظ شناسان و حافظ فهمان نیست و جای فرهنگی اختصاصی که بتواند مددکار این خوانندگان باشد خالی بود. کتاب حاضر به همت و کوشش شخصی تهیه شده که به قول خود، از اوان کودکی و نوجوانی با قرآن و بوستان سعدی و دیوان حافظ آشنا و مانوس بوده است و طی مراجعه به ماخذ گوناگون و مسافرت به بلاد مختلف و مطالعه در آثار فرهنگی و اسلامی، حاصل یادداشتهای خود را در اختیار خوانندگان قرار داده است.

6370dbb1009a4.jpg

حافظ از نگاه نصرالله مردانی

نصرالله مردانی

دیوان حافظ توسط سه گروه آماده و چاپ شده است: 1. استادان ادبیات فارسی و پژوهشگران که سال ها عمر خود را صرف مطالعه و شناخت رموز شعری حافظ کرده اند. اینان با بهره بردن از تکنیک های زبان شناسی، بسامد کلمات، معنا شناسی، اطلاعات تاریخی و مقابله نسخه های متعدد خطی کوشیده اند بدون دخالت شخصی، نسخه ای نزدیک به نظر شاعر تهیه و ارایه دهند. در زمره این گروه می توان به دیوان دکتر قاسم غنی و علامه قزوینی و دیوان گرد آمده توسط دکتر ناتل خانلری اشاره کرد. 2. دسته دوم شاعرانی که به واسطه ارادت و علاقه، انس به حضرت حافظ و بر اساس ذوق و سلیقه گام در این عرصه دشوار گذارده اند. دیوان های فراهم آمده توسط شاعران البته خالی از تتبع و دقت های علمی نیز نبوده است، با این تفاوت که نگاه شاعرانه و حس زیباشناختی و ذوقی شاعر غالب بوده است. دیوان حافظ احمد شاملو و هوشنگ ابتهاج (ه. سایه) و نصراله مردانی از این دسته اند با رویکردهای متفاوت و تأثیر پذیر از زمینه های ذهنی و ذوقی شاعر. 3. دسته سوم دیوان هایی است که نه پژوهشگران و محققان و نه شاعران هیچ نقشی در تهیه آن نداشته اند. این دسته توسط افرادی سودجو تهیه و به بازار عرضه شده است. فاقد ظرافت ها و دقت های علمی و خالی از ذوق و حس زیبا شناختی. حافظ از نگاه نصراله مردانی که در گروه دوم قرار می گیرد دو دیوان مهم و شاخص از حافظ را مبنای انتخاب خود قرار داده است. دیوان حافظ علامه قزوینی و دیوان حافظ دکتر خانلری. در واقع مردانی راه رفته سه محقق و حافظ شناس بزرگ - علامه قزوینی، دکترغنی و دکتر خانلری - را دوباره نمی پیماید. اینان که سال ها پیشتر با مقابله نسخه های متعدد خطی به دیوان مورد نظرشان رسیده بودند و دیوان هایشان سال های زیاد و تاکنون در مجامع علمی و دانشگاهی و نزد محققان و صاحبنظران دارای اعتبار و منزلتی بی رقیب بوده معیار ارزشمندی محسوب می شوند. مردانی با مقایسه و مقابله دو دیوان مذکور، ذوق شاعرانه خود را داور و میزانی برای سنجش موارد اختلافی و گزینش واژه، مصراع، بیت و یا غزل انتخابی قرار داده است. دسته بندی غزل ها و قرار دادن آنها در شش طبقه عالی 1 و 2 و خوب 1 و 2 و متوسط 1 و 2 بر اساس دریافت های ذوقی و باورهای شخصی مردانی اگرچه قدری مناقشه برانگیز است و مقاومت های زیادی برای پذیرش آن وجود دارد اما معیارهای مردانی را تا حدودی آشکار می کند. مردانی بدون ذکر جزییات معیارها به دسته بندی غزل ها دست زده است. در این بین سهم غزل های عالی حافظ 68 (24 غزل عالی 1 و 44 غزل عالی 2) و سهم غزل های خوب او 311 و متوسط 104 غزل ذکر شده است. بر این اساس تعداد برترین غزل های حافظ 24 غزل است و در بازه ای وسیع تر 68 غزل و تعداد غزل های متوسط او بیش از یک صد غزل؛ و البته این با تقسیم بندی که پیشتر توسط دیگران از غزل های (عاشقانه، عارفانه و رندانه) حافظ صورت گرفته و بیشترین غزل ها از آن غزل های رندانه است و مقام حافظ نیز مدیون این غزل هاست، فاصله دارد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

64997bb6878dd.jpg

گنجینه اسرار بانضمام: قصائد و معراج نامه، قدوه العرفا، زبده الحکما، فخرالادبا، تاج الشعرا

میرزا نورالله عمان سامانی ملقب به تاج الشعرا از شاعران صاحب نام و پر اوازه سال های 1258 تا 1322 قمری است . میرزا نورالله همانند بسیاری از نیاکان خود در سلک تصوف و عرفان بودند . در حلقه ارادتمندان سعادتعلی شاه اصفهانی از اقطاب سلسله صوفیه نعمت اللهیه. از بین شعرهایی که پیرامون حادثه عظیم عاشورا سروده شده مثنوی «گنجینه الاسرار» عمان سامانی یکی ار تاثیرگذارترین و بهترین اشعار است. عمان سامانی در کتاب «گنجینه الاسرار» خود با نگاهی حماسی ـ عرفانی به واقعه عاشورا سعی کرده تصاویری زیبا و دلنواز از صحنه‌های خونین جنگ 72 نفر عاشقی که برای رسیدن به مقام قرب الهی از همه هستی خویش دست شسته و در رکاب سید و سالار شهدا پا به میدان نبردی نابرابر گذاشته‌اند خلق کند.هیچ شاعری تاکنون به این زیبایی این صحنه را به تصویر نکشیده است، عمان سامانی اوج اشتیاق و دلدادگی را در چند بیت می‌گنجاند عمان سامانی وقتی خنجر و خونریزی را به عشق پیوند می‌دهد بار منفی خنجر گرفته می‌شود، زیرا عشق همه چیز را شیرین می‌کند. در این مثنوی عظیم صحنه‌های نبرد یاران عاشق اباعبدالله با سپاه جهل و تاریکی آنقدر زیباست که خواننده را شیفته این عشق و دلدادگی می‌کند.

نظم/شعر کلاسیک
کتاب