در این کتاب از آداب و رسوم مردم مسلمان شیعی تهران از زاده شدن تا مردن و برخی از خرافات و معتقدات آن مردم سخن رفته است. در مجموع میتوان گفت آنچه در این کتاب آمده، کمابیش از زمان کنونی تا به دویست سال پیش کشیده میشود.
نگارنده در ابتدای کتاب یادآور میشود که "موسیقی عامیانه ناظر بر وقایع مهم زندگی از جمله تولد تا مرگ است .این هنر بنابه مقتضیات زمان و مکان و موضوع فرق پیدا میکند و در واقع بیان احساسات پاک و صادقانه مردم است که در فرم و قالب مناسب با موضوع و فعالیت ارائه میشود .موسیقی عامیانه ایران در تمام اشکال خود سرشار از مضامین اسلامی است و این امر جزء ویژگیهای این هنر ساده و بی پیرایه نیز محسوب میشود ."وی در این کتاب نغمهها و سرودههای عامیانه را در قالب یازده موضوع که عمدتا نام و نشانی از مولای متقیان علی (ع) دارند گردآوری و بررسی نموده که عبارتاند از" :ترانههای کار"، "دامداری"، "اعتقادات و باورهای عامیانه در خصوص ابزار موسیقی"، "نغمات و دعاهای رمضان"، "موسیقی در آیینهای نوروزی"، "دوبیتیهای عامیانه"، "متلها یا قصه ترانههای عامیانه"، "لالاییها"، "نغمههای عروسی"، "نغمههای حماسی " و "ترانههای مذهبی ."در بخش انتهایی کتاب، "منابع و ماخذ "و "نمایه "فراهم آمده است .
فرهنگ جبهه که اصطلاحات و تعبیرات یکی از دفترهای کوچک آن در عرصه فرهنگ گفتاری است عبارت است از آن بخش از دستاوردهای غیر رسمی و غیرآموزشی جبهه های نور در سالهای جنگ حق علیه باطل آنچه حاصل خودجوشی و خودکوشی رزمندگان در محیط طبیعی جبهه ها بوده، مجموعه ای است از افکار، اعتقادات، باورها، پسندها، دلبستگی ها، روابط و عرف و عاداتی که در جبهه تجلی پیدا کرده و برای قبول و تن دادن و پذیرفتن آن هیچ قانون و دستور صریح و اجبار و اکراهی در میان نبوده است. این فرهنگ در سه عرصه گفتار (زبان)، نوشتار(قلم) و رفتار(قدم) به عنوان معارف عامه و فرهنگ عمومی جبهه ها نشان دهنده قسمت اعظم رفتار و محتویات ذهنی، روحیه و افق فکری و ذوق و سلیقه رزمندگان در طول سالیان دفاع مقدس است....
آنچه در این کتاب آمده است، گزیدهای است از مقالاتی چند در نقد برخی آثار مربوط به زبان و فرهنگ مردم ایران در دو بخش. در بخش اول چهار یادداشت به این ترتیب آمده است: یادداشتهایی درباره امثال و حکم دهخدا، یادداشتهایی درباره فرهنگ لغات عامیانه جمالزاده، یادداشتهایی درباره فرهنگ عوام امیرقلی امینی و صادق هدایت و فولکلور در ایران. آداب و رسوم و اعتقادات عامه در کتاب «ایرانشهر»، چند یادداشت در حاشیه کتاب «بامدی»، البسه زنان ایرانی از سده سیزدهم هجری تا امروز، فرهنگ لری، منشور طلایی و طالبآباد نیز عناوین بخش دوم کتاب را شکل میدهند.
کتاب «خلسه» از نوشتههای بازپسین سالهای زندگی محمدحسن خان اعتمادالسلطنه و دوران پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار است. نویسنده یارایی نداشته که اندیشه خود را آزادنه و رک و راست و بیپروا به روی کاغذ آورد، از اینروی چنین وا مینماید که در حالت بین خواب و بیداری دیده است که پادشاهان ایران یازده تن از صدور قاجار را ـ از حاجی ابراهیم اعتمادالدوله شیرازی تا میرزا علیاصغر خان اتابک (امین السلطان) ـ به بازپرسی کشیده و درباره آنان داوری کردهاند. نوشتن این کتاب پس از سفر ناصرالدین شاه به عراق عجم آغاز شده است که این سفر در واپسین هفتههای سال 1309 قمری آغاز شده و در آغازهای سال 1310 قمری پایان یافته است.