این کتاب دربرگیرنده اشعاری از شاعر معاصر احمد شاملو میباشد. عناوین اشعار بدین ترتیب است: نامه، که زندان مرا بارو مباد، عقوبت، صبوحی، رستگاران، فصل دیگر، سرود برای مرد روشن که به سایه رفت، پدران و فرزندان. شعر اول به سال 1323، دومین در سال 48 و اشعار دیگر در سال 49 سروده شدهاند.
یکی از شیوههای ابراز نظر در مورد قدرت و نظام سیاسی در دوره پهلوی دوم، سرودن شعر بود. از آنجایی که اختناق حاکم بر جامعه اجازه اعتراض و اظهارنظر صریح را نمیداد، بسیاری از افراد با استفاده از صنایع ادبی، چون کنایه، ایهام و ... در قالب شعر مخالفت خویش را با وضعیت موجود اعلام میکردند. از طرف دیگر تعدادی از طرفداران رژیم پهلوی نیز به وسیله شعر به تعریف از این رژیم میپرداختند. این کتاب اشعار مخالفین و موافقین رژیم پهلوی را با توجه به مبانی فکری آنها مطرح کرده و مضامین و معانی هرکدام را مورد بحث قرار داده است.
این کتاب دو هدف را دنبال میکند؛ استخراج کلمهها و ترکیبهای تازه و بکر از لابلای اشعار شاعران بزرگ معاصر فارسی که در این بخش نگارنده تلاش کرده حجم بزرگی از خلاقیتها و آفرینشهای زبانی شاعر را در قالب واژهنامهای اختصاصی ارائه کند. هدف دوم آن است که این فرهنگ میتواند تا حد زیادی مواد و مصالح لازم را برای بررسیهای ادبی و زبانشناسی در حوزههای گوناگون سبکشناسی و نقد ادبی درباره شاعر و ادبیات معاصر فراهم آورد. این کتاب فرهنگ اشعار فروغ فرخزاد است که نویسنده کوشیده این دو هدف را در آن دنبال کند.
کتاب «هایکو شعر ژاپنی از آغاز تا امروز» را «احمد شاملو» و «ع. پاشایی» گردآوری و ترجمه کردهاند. شعری از این مجموعه: «به تک، از دل شهر/ در مهتاب تابستانه/ این جوبار خرد!/ کوره ذغال،/ و پیچکی/ بر آن بر دویده!/ شبانگاهان/ در باغ تاریک/ چه آرام است شقایق پرپر!/ قلبام از اشتیاق سرشار است:/ شمعهای برافروخته/ و فروریختن شکوفههای گیلاس» کتاب حاضر را نشر «چشمه» منتشر کرده و در اختیار مخاطبان قرار داده است.
این کتاب اولین نمونه از سلسله «چشمانداز شعر امروز» است که اختصاص به برگزیده اشعار احمد شاملو دارد. در این کتاب کوشیده شده منظرهای واقعی از شعر امروز ایران به دست داده شود. ویژگی این مجموعه در این بوده که گزینش اشعار به وسیله خود شاعر صورت میگرفته و بنابراین نمونه موفقترین کارهای هر شاعر عرضه میشده است. در ابتدای این کتاب مقدمهای به قلم خود شاملو با عنوان «حرفهای شاعر» آمده است و سپس به ترتیب از دفتر قطعنامه، هوای تازه، باغ آینه، آیدا در آینه، لحظهها و همیشه، ققنوس در باران، مرثیههای خاک و آیدا، درخت و خنجر و خاطره اشعاری به گزینش خود شاعر آورده شده است.