کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.

رستم و اسفندیار برجسته‌ترین، نیک‌ترین و مهم‌ترین پهلوانان شاهنامه‌اند؛ از این‌رو برخورد این دو یل از وزن و حساسیت خاصی برخوردار است. اسفندیار شاهزاده‌ای جوان است، با چشم به تختی که شایستگی آن را دارد. او برخلاف گشتاسب، نه یک موجود آزمند و متزلزل و فریبکار، بلکه دلاور شکست‌ناپذیر و مقدسی اس تکه برای نیک‌ترین دین‌ها و اندیشه‌ها شمشیر زده است. رستم در مقابل او، پهلوان قرون و ابرمردی است که تبلور تکاپو و رنج مردانه یک تبار است. در این کتاب افزون بر مقدمه، سه مقاله پیرامون رستم و اسفندیار و همچنین متن آن از روی نسخه شاهنامه چاپ مسکو آمده است.

منظومه های عرفانی، میرزا محمدتقی فرزند میرزا محمدکاظم ملقب به مظفرعلی‌شاه از معاریف عرفای قرن گذشته است. او در علوم عقلی از طبیعی و ریاضی، و در علوم نقلی از اصول و فروع تبحر کافی داشت و همه‌روزه جمعی از طلاب علوم در مجلس گرم وی گرد می‌آمدند. از او آثاری به این ترتیب باقی مانده است: تفسیر منظوم سوره مبارکه سبع المثانی به نام بحرالاسرار، تفسیر منثور همان سوره به نام مجمع البحار، کتاب خلاصة العلوم، دیوان مشتاقیه، و رساله «کبریت احمر» مشتمل بر اوراد و اذکار و اسرار طریقت نعمت‌اللهیه. این رساله را او بنا به استدعای میرزا محمدصادق برادر میرزا ابوالحسن‌خان حاکم کرمان که از مخلصین آن جناب بوده، مرقوم داشته است. رساله «بحرالاسرار» نیز که در ادامه این کتاب تصحیح شده، مظفرعلی شاه در تفسیر سوره حمد به نظم درآورده است.

میرزا محمدتقی مظفرعلیشاه مشتاق کرمانی (1150 ـ 1215 ق) حکیم، طبیب، صوفی و شاعر، متخلص به مظفر و ملقب به مظفرعلیشاه در کرمان به دنیا آمد. در ابتدای جوانی تحصیل علوم عقلی و نقلی کرد. در کربلا نزد شریف‌العلما فقه و اصول خواند. در حکمت الهی و طبیعی و علوم ادبی و عربی مرتبه‌ای عالی یافت، از مریدان و شفتگان مشتاق علیشاه بود که پس از کشته شدن مراد، «دیوان» شعری به نام وی سرود؛ به همین دلیل مظفرعلیشاه را مولوی ثانی یا مولوی کرمانی خوانده‌اند؛ چراکه همچون مولانا در فراغ مراد خود دیوانی سروده است.