کتابخانه مجازی ادبیات

حاج ملا سلطان محمد گنابادی (1251 – 1327 قمری) ملقّب به سلطانعلیشاه قطب سلسله دراویش نعمت‌اللهی گنابادی بود که در محضر ملاهادی سبزواری به تحصیل حکمت مشاء و حکمت اشراق پرداخت. کتاب تنبیه النائمین را برحسب خواهش آقای حسینعلی موثق السلطان تألیف نمود که با محوریت خواب به اثبات عوالم ماوراءالطبیعه و تجرد و بقاء روح می پردازد و حاوی مطالب و رموز فلسفی و عرفانی است. این کتاب مشتمل بر مقدمه ای در بیان حقیقت خواب و کیفیت رؤیا و چهارده باب است که برخی از آن ها عبارتند از: در بیان دلالت خواب بر وجود صانعی حکیم، در بیان بودن خواب نمونه مرگ و رؤیای صادقه نمونه حشر و حساب، در بیان دلالت رؤیای صادقه بر عالمی دیگر، در دلالت آن بر تجرد خیال و قوای باطنیه و ... کتاب پیش رو که به اهتمام سلطان حسین تنابنده گنابادی آماده گردیده، رساله خواب مغناطیسی سلطان محمد را در پیوست دارد که به درخواست یکی از پیروان مرقوم نموده است. چاپ سوم این کتاب در سال 1357 در دسترس مشتاقان قرار گرفت.

نظر به اين كه از ديرباز برخي از شاعران درباره افلاك و تاثير آن بر سرنوشت افراد بشر اشعاري سروده و از جور و ستم فلك و طبيعت شكوه سرداده‌اند، در اين مقاله سعي شده است نخست از ديدگاه منتقدان ادبي يونان باستان مانند سقراط و افلاطون به موضوع نگريسته شود و سپس نمونه‌هايي از طرز تفكر برخي از شاعران گذشته و معاصر ارايه گردد. نتيجه حاصل از بررسي آرا و افكار مختلف نشان مي‌دهد كه برخي از شاعران معتقد به تاثير فلك در سرنوشت انسان هستند و برخي ديگر، افلاك را از هر گونه تاثير مثبت و منفي مبرا مي‌دانند.