کتابخانه مجازی ادبیات

هاشم اعتماد سرابی نویسنده کتاب، در مورد موضوع کتاب می گوید: این نوشته ها یک قسمت از مقالاتی است که در این چند ساله در روزنامه خراسان چاپ شده است، چیزهایی که پیرامون مسائل مختلف نوشته ام. که البته مثل نماز آن مردک گلستان چیزی نبوده که به کار آید. از سستی و نقص اما چرا باز به شکل کتابی در می آید منکه هنوز از رنج شرم "اسائه ادب" فارغ نیامده ام، واقعه ایست مشکلم... احساسی است و امیدی گنگ و خام و اگر با این همه، کمک کوچکی به درک درست شده باشد خود را ماجور یافته ام.

موضوع کتاب حاضر در مورد زندگی نامه امیر عنصرالمعالی کیکاووس نویسنده کتاب قابوسنامه تالیف غلامحسین یوسفی که توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است.

تاریخ عالم رشیدالدین به دو بخش بزرگ تقسیم می‌شود که مشتمل بر چهار فصل است. در این کتاب به معرفی قسمت مربوط به تاریخ مغرب‌زمین تحت عنوان «تاریخ افرنج و ذکر پایان و قیاصره که پادشاهان افرنج‌اند» مبادرت شده است. این بخش مشتمل بر دو قسم است که هر یک دارای چهار باب می‌باشد که در این کتاب فقط به باب سوم و چهارم از قسم دوم تاریخ افرنج بسنده شده است. موضوع این بخش نیز نظری است به وضع جغرافیای سیاسی و سیاسی ممالک مغرب‌زمین و چگونگی و خصوصیات آنها.

رشیدالدین فضل ‌الله همدانی سیاستمدار دوره ایلخانیان به درخواست غازان خان، جامع التواریخ را نگاشت و پس از درگذشت غازان خان آن را به اولجایتو تقدیم کرد. جامع التواریخ یا تاریخ رشیدی از آثار ارزشمند و کهن فارسی در رابطه با اساطیر، باورها، تاریخ و فرهنگ قبایل ترک و مغول و همچنین تاریخ پیامبران از حضرت آدم تا حضرت محمد (ص)، تاریخ ایران تا پایان دوره ساسانی و سایر اقوام است. غازان خان اسناد بسیاری را در اختیار رشیدالدین قرار داد و دانشمندان مطلع از تاریخ و فرهنگ ترک و مغول را به همکاری با او گماشت. نتیجه آن شد که تا امروز جامع التواریخ مهمترین منبع تاریخی اقوام و حکومت‌های ترک و مغول است. این کتاب که از لحاظ دقت و صحت تاریخی ارزش بسیاری دارد، دامنه وسیعی از مطالب را بیان نموده و از نظر دسترسی به منابع شفاهی درخور توجه است. نثر آن ساده و روشن است اما واژگان ترکی و مغولی بسیاری دارد. کتاب حاضر از دو مجلد تشکیل شده و به همت احمد آتش (1917- 1966 میلادی ترکیه ) آماده گردیده است، بخش نخست آن مربوط به تاریخ سلطان محمود و اسلاف و اخلاف او و تواریخ دیالمه، آل بویه و آل سامان است. بخش دوم آن نیز به تاریخ آل سلچوق اختصاص یافته است. این کتاب در سال 1362 توسط نشر دنیای کتاب روانه بازار شد.