این کتاب تعریف اصطلاحات عرفانی عطار به شیوه معمول نیست، بلکه تفسیر تعبیرات و اصطلاحات خاصی است که در مدنظر عطار بودهاند از زبان خود او و بدون هیچ حرفی دیگر گه جای حرف ندارد و صدای سخن عشق است که اگر عشق باشد به گوش دل مینشیند و اگر نباشد هیچ.
ترجمه حاضر شرحی است از "احمد بشیردار "به زبان انگلیسی بر مثنوی "گلشن راز جدید "سروده "اقبال لاهوری "که همراه با مثنوی دیگری از او به نام "بندگینامه "در یک مجلد انتشار یافته است .اقبال در این مثنوی برخلاف "گلشن راز "سروده "شیخ محمود شبستری "در برابر تقدیر و سرنوشت بیترحم، به فلسفه رضا و تسلیم تن در نمیدهد، بلکه با طرح و دفاع از نظریه "خودی"، یعنی هسته مرکزی اراده پر قدرت انسان، نه تنها از جهان ماده و محسوسات به زوایای تاریک روح نمیخزد، بلکه فعالانه در جریان زمان غوطه میخورد تا مسیر آن را به سوی نیازهای بشری باز گرداند .مثنوی "بندگینامه "نیز تعبیری است از وضع جامعه مسلمانان که تحت انقیاد سیاسی و فرهنگی امپریالیسم غرب قرار گرفتهاند .اقبال در این مثنوی، زبانی گزنده دارد .
کتاب حاضر شامل مجموعه ای از مفاهیم و تعبیرات عرفانی محیی الدین است که بر اساس کتابهای موجود وی، به خصوص فتوحات مکّیه و فصوص الحکم و تفسیر القران و التجلیات الهیه و ترجمان الاشواق تنظیم شده است. برای این کار مدت چهار سال به مطالعه آثار ابن عربی و گردآوری اصطلاحات عرفانی وی و فیش برداری آن پرداخته و پس از آن با مراجعه مجدد به منابع کار ترجمه این اصطلاحات آغاز شد و پس از آن مفاهیم عرفانی را بر اساس حروف الفبا تنظیم و تدوین کرده و در پاورقی هرجا لازم بوده توضیح یا توضیحاتی درباره آن مفاهیم داده شده است.
این کتاب از جمله آثار گرانقدر استاد عباس اقبال آشتیانی که بیش از نیم قرن نایاب بوده، شرح حال عبدالله بن مقفع است که در 1306 شمسی در برلین آلمان منتشر شد. این کتاب اولین اثر جامع و مستقل به زبان فارسی درباره یکی از درخشانترین چهرههای ادب ایرانی و اسلامی است که در خارج از ایران چاپ شده و از مآخذ و مراجع مطالعاتی درباره عبدالله بن مقفع و آثار و دوران او به شمار میرود. در ابتدای این کتاب شرحی درباره احوال و آثار و خدمات علمی استاد عباس اقبال به قلم ایرج افشار آورده شده است. همچنین بعد از انتشار اولیه کتاب، نسخهای از آن از سوی نویسنده به استاد مینوی ارسال شده که ایشان در نامهای مفصل نکاتی را درباره کتاب مرقوم داشتهاند. آن نامه که در واقع نقد و بررسی و متممی بر این کتاب است نیز در پایان آورده شده است.
شرح غزلیاتی از حافظ که تقریرات استاد بدیعالزمان فروزانفر در دانشسرای عالی و دانشکده ادبیات در سال 1319 شمسی است و تحریر دکتر حسین بحرالعلومی، قسمت اول در مجله یغما سال بیستوسوم (1349) و سال بیستوچهارم (1350) انتشار یافت. سپس در مجموعه مقالات و اشعار استاد که به کوشش عنایتالله مجیدی در سال 1351 منتشر شد. این رساله شرح دو غزل خواجه است: 452 و 481 چاپ قزوینی و 443 و 472 خانلری. غزل اول در این شرح پانزده بیت و در قزوینی و خانلری چهارده بیت است و غزل دوم در قزوینی و خانلری هشت بیت و اینجا هفت بیت است. قسمت دوم در مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران سال بیستودوم که به یاد استاد انتشار یافته و شامل غزل 218 قزوینی و 212 چاپ خانلری است.