از خواجه عبدالله انصاری آثاری زیادی بر جای مانده که از مهمترین آنها، «منازل السائرین» است؛ این کتاب در مشارق و مغارب جهان اسلام مورد توجه بوده و بیش از هر کتاب دیگر در موضوع منازل و مقامات مورد اقبال طالبان و سالکان قرار گرفته است. نظر به سبک جذاب و نثر پخته و شیوای عربی و تضمین آن بر مطالب عالیه و اینکه در میان نظایر خود به بهترین شیوهای قابل تعلیم و تعلم درآمده است، از همان آغاز مورد توجه خاص اهل عرفان قرار گرفت و شروحی بر آن نگاشته شد. «تسنیم المقربین»، شرح فارسی«منازل السائرین» است که توسط شمس الدین محمد تبادکانی طوسی به رشته تحریر درآمده است. شارح در ذیل هر جمله از کتاب، به ترجمه و شرح آن پرداخته است. وی این شرح را با عنایت تام به شرح کاشانی نگاشته است، بدون اینکه هیچگونه اشارتی به آن شرح داشته باشد. وی به جز خاتمهای که در پایان شرح آمده و فصولی که در آخر هر باب از ابواب صدگانه افزوده شده است، غالب مطالب را از شرح کاشی اخذ کرده است تا آنجا که «تسنیم المقربین» را باید تحریر فارسی شرح کاشی دانست.
عظیمترین شاهکار تاریخی که در عصر مغول به رشته تألیف درآمده و بزرگترین آثار ادبیات ایران کتاب «جامع التواریخ» تألیف خواجه رشیدالدین فضلالله است که شامل خصوصیات زندگانی و احوال مغول و عصر تسلط اینان است. این کتاب به امر غازانخان و اولجایتو در تحت سرپرستی وزیر معروف همدانی در سال 710 هـ.ق فراهم آمده و شامل سه مجلد است: جلد اول در تاریخ مغول، جلد دوم در تاریخ عمومی و عالم بنام اولجایتو، جلد سوم در جغرافیا. جلد سوم گویا از بین رفته یا تألیف نشده است.
کتاب «فرهنگ ماثورات متون عرفانی؛ مشتمل بر احاديث، اقوال و امثال متون عرفانی اسلامی» توسط دکتر باقر صدری نيا تدوين شده است. عرفان و تصوف در گذر تاریخ چنان با فرهنگ و ادب ما در آمیخته است که بازشناسی هویت فکری و فرهنگی ایرانی بدون شناخت اندیشه های عرفانی و رسم ها و سنت های صوفیانه و تاثیر آن ها بر معرفت و منش خوی و خصلت مردم ایران ناتمام خواهد بود. نه تنها پژوهندگان عرصخ تفکر و اندیشه از شناخت مبانی عرفان و تصوف و کیفیت تاثیر آن بر روند تحول اندیشه گریزی ندارند، بلکه اهل ادب و فرهنگ و تاریخ نیز. برای کشف رمز و رازمتون ادبی، زمینه فکری دگرگونی های اجتماعی و عوامل موثر در تکوین هویت فرهنگی این سرزمین از پژوهش در باب عرفان و تصوف بی نیاز نیستند. تامل در احادیث و ماثورات مشایخ سلف متوصفه یکی از راه های قابل اعتماد دستیابی به چنین معرفت و شناختی است، ماثورات و اقوال این مشایخ به مثابه گوهر اندیشه های عرفانی، چکیده آزمون ها و آموزه ها، سیر و سلوم و کشف و شهود آنان شمرده می شود و متون گونه گون متصوفه به یک تعبیر چیزی جز شرح و بسط و تاویل و تفسیر این اقوال و ماثورات نیست.