شاهنامه فردوسی حماسه ملی این کشور و شناسنامه و کتاب زندگی ملت ماست و خواندن و بهره بردن از آن بر هر ایرانی واجب است. یکی از راههای ورود به این کتاب بزرگ، آشنایی با نقشآفرینان آن است. در اینرو در این کتاب به شرح حال شاهان و پهلوانان این کتاب پرداخته شده است. برای اینکه خواننده علاقمند به خواندن داستانهای هر شخصیت بتواند به متن شاهنامه هم رجوع کند، در فهرست نام کسان با شماره داستان و بیت مربوط به آنان آمده است. شاهنامه به 64 بخش تقسیم شده که در فهرست داستانهای شاهنامه در صفحه 461 شماره و نام هر داستان یا پادشاهی مشخص شده است.
این مجموعه شامل تمام شاهنامه است که برای راحتی خوانندگان جوان که به تاریخ و تمدن کشور خود علاقه دارند و می خواهند با شاهنامه آشنا شوند، به نثر ساده برگردانده شده و در سه بخش شامل: 1. بخش اساطیر 2. بخش پهلوانی 3. بخش تاریخی تنظیم شده است. بخش اساطیر از پادشاهی کیومرث شروع شده و تا مرگ فریدون ادامه دارد. بخش پهلوانی از پادشاهی منوچهر و ظهور خاندان سام شروع می شود و تا مرگ رستم و فرزندش فرامرز ادامه دارد و بخش تاریخی که با پادشاهی بهمن فرزند اسفندیار شروع شده تا مرگ یزدگرد و تسلط عربها بر ایران ادامه می یابد.
این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.
این کتاب دربرگیرنده گزیدهای از شاهنامه است. در بخشهای اسطورهای کتاب یعنی تا پایان پادشاهی کیخسرو کمتر حذفیات صورت گرفته و از اینرو آن بخشها 65 درصد این کتاب را به خود اختصاص داده و تنها داستانهای مشکوک، نامههای شرح جنگها و بیتهایی افتاده که تا حد ممکن زیانی به متن نمیرساند. در بخشهای میانه و تاریخی تیز حذف برّا شده و آنچه سبب خستگی خواننده میشود، در این گزیده نیامده است. باز هم بخت انتخاب با داستانهای دلپسند و زیبا مانند «رستم و اسفندیار»، شرح ایرانگردیهای بهرام گور و پارهای مربوط به دلاوریهای بهرام چوبین یار بوده است.
در این مختصر که نوشته خواهد آمد چهار بیت از شاهنامه بررسی میشود و چون در دو بیت حدود فرمانروایی کیخسرو و انوشیروان نموده میشود، این عنوان گزیده شده.