«چون تو را دوست دارم، سگان سیاه را دوست دارم. حتی، چون تو را دوست دارم، سگان سیاه را دوست بایدم داشت». همین بیت منسوب به مجنون لیلی، نگاه انسانهای هزاره پیش را نسبت به این جانور پرستارزاد به چشم میآورد. اما مطالعه ادبیات ملل دیرسال عالم، گواهی میدهد که آدمیان درعین پستی، وی را عزیزمیداشته اند و در سویهایی، آموزگار خویشش میپنداشتهاند. نمونه کمالپذیری سگ در روایت دینی، داستان سگ اصحاب کهف و عروج او به قله مردمی است. در ادبیات فارسی سگ اصحاب کهف نمونه وفاداری، فداکاری و سالک کامل شناخته شده تا جایی که شاعران زیادی درباره آن شعر گفتهاند.
این مجموعه دربرگیرندهی 65 مقالهی دومین همایش پژوهشهای ادبی است. این همایش در سال 1381 به همت مرکز تحقیقات زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس و با همکاری انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی و دانشگاه الزهرا برگزار گردید. مقالات عرضه شده در این مجموعه "زبان و ادبیات ایران باستان"، "ادبیات فارسی کلاسیک"، "ادبیات معاصر"، "زیباشناسی و بلاغت"، "نقد ادبی و ادبیات تطبیقی"، "زبان و ادبیات فارسی در خارج از مرزها"، "مطالعات زبانشناسی".
کتاب قرائت فارسی و دستور زبان برای سال دوم دبیرستانها، طبق برنامه جدید وزارت فرهنگ و تصویب شورای عالی کتب درسی و تالیف سعید نفیسی، محمدعلی روحانی، محمد نصرالله، دکتر مهدی محقق است که در سال 1338 منتشر شده است.