کنت دو گوبینو نویسنده و دانشمند فرانسوی است و اگرچه به یکی از آثارش که درباره عدم تساوی نژادهای بشری نگاشته انتقادهایی شده است ولی این موضوع از ارزش دیگر کتابهای وی نمیکاهد. این نویسنده مسافرتهای بسیاری به خاور نزدیک کرده و چندین سال در ایران بسر برده است. داستان جنگ ترکمنها پردهایست که در آن کنت دو گوبینو اوضاع سیاسی و اجتماعی و به ویژه خرابی و فساد ارتش و بدی سازمان لشکری و لاابالیگری افسران ارشد و ضعف حکومت مرکزی دوران سلطنت قاجاریه را به خوبی نشان میدهد.
در آغاز این کتاب نوشتهای با عنوان "تاریخ ادب فرهنگ یزد "آمده که در آن به تاریخ ایران در نیمه نخست عصر قاجار، تاریخ یزد در حیات "وامق "(مولف تذکره میکده)، و وضع ادب و فرهنگ در عصر قاجار (به ویژه در یزد) اشارتی رفته است .در بخش دوم کتاب، تذکره میکده و جایگاه آن در تاریخ ادب فارسی، بررسی میشود .(تذکره میکده معرفی شاعران یزد یا مقیم یزد است که معاصر مولف بودهاند" .شاعرانی که وامق یزدی در تذکره خود آورده است، اغلب آنها را خود دیده و با آنها دوستی و همراهی داشته است .در محضر برخی از آنها نیز کسب فیض نموده است .از شصت شاعر و عارف و خوشنویس و هنرمندی که از آنها نام میبرد، تنها با چند نفر ...دیدار و برخوردی نداشته است .("...در این بخش همچنین به ارزشهای ادبی، تاریخی، اجتماعی و فرهنگی تذکره میکده اشاره شده است ;ضمن آن که نگارنده انتقاداتی بر تذکره میکده آورده است .پایان بخش دوم، شرحی است بر زندگی و آثار محمدعلی وامق یزدی که در پی آن، متن تذکره میکده درج گردیده است .
اسناد این مجلد از تنوع مطلب برخوردار است: از رقابت میرزا آقاخان نوری صدراعظم با فرخ خان امین الدوله، تا علیق اسبان توپخانه اصفهان. از روابط سیاسی ایران با کشورهای انگلیس و عثمانی تا قبض مستمری ملارمضان....