بر پهنه آسمان پرستاره و نورانی علم و ادب کرمان، نام فتحالله قدسی متخلص به «فؤاد کرمانی» از تلألو و روشنایی چشمگیری برخوردار است. «قدسی» عارفی ربانی و شاعری آسمانی بود که زلال اندیشه ژرفنگرش بر کلامش اثری سحرانگیز بخشیده، آنگونه که مقبول اهل معنی گردید. او را شاعر ولایی نامیدهاند؛ زیرا عشق و ارادت به نبی اکرم و اهل بیت او، بهویژه مولای متقیان علی (ع) از عمق وجودش سرچشمه گرفته بود. فؤاد در اشعار خود، بهویژه مراثی معروفش نهایت شناخت و علاقه به امام حسین، شهادت و هدف از قیام آن حضرت را در عالیترین توصیفات و سوزناکترین عبارات به تصویر کشاند و همین خلوص و صفای کلام باعث گردید به اندک زمان اشعارش ورد زبان ذاکرین و نقل محافل واعظین و اهل منبر شود. این کتاب در بررسی زندگی و تحلیل اشعار او به نگارش درآمده است.
این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.
معارف نهجالبلاغه در شعر شاعران تألیف محمد دشتى در این مجموعه به تأثیر معارف نهجالبلاغه و پند و اندرزهای امام علی(ع) در ادبیات فارسی، به ویژه ادبیات منظوم پرداخته شده است. مؤلف با بررسی اشعار شاعران بلند آوازه ای چون فردوسی، مولوی، حافظ، سعدی، سنایی، عطار، ناصر خسرو، بسطامی، فیض کاشانی، اقبال لاهوری، دهخدا و امام خمینی(ره)، اثرپذیری این سخن سرایان را از کلمات گهربار امیر مؤمنان(ع) در دو بخش قالبی و مضمونی تشریح کرده است. وی ابتدا به فرازی از سخنان امیر مؤمنان(ع) در نهجالبلاغه اشاره میکند و سپس، ابیاتی از سخن سرایان ادب فارسی را ذکر نموده و نشان میدهد که چگونه این ناموران شعر پارسی، در قالب اشاره، اقتباس، استعاره، تضمین، ترجمه و تلمیح از قالب و محتوای معارف نهجالبلاغه سیراب شدهاند و غنای شعر خود را دو چندان کردهاند. نویسنده، در پایان به فهرست موضوعی مدخلهایی پرداخته که شاعران یاد شده از کلمات علی(ع) اقتباس کردهاند و نشانی خطبهها، نامهها و کلمات قصار را نیز، در کنار آن ذکر کرده است. این مدخلها که افزون بر صدها موضوع میشود، در باره مسائل اعتقادی، اخلاقی، سیاسی، پند و اندرز، دنیا و آخرت، فضایل و مناقب اهل بیت(ع)، بعثت پیامبر، آموزش و پرورش، تواضع و فروتنی، دستگیری از تهیدستان عبرت از روزگار و مقام و منزلت علی(ع) است