جزیره هندرابی در شمال شرقی خلیج فارس در فاصله هشت کیلومتری کرانههای جنوبی ایران واقع شده است. این جزیره نیز همانند سایر جزایر خلیج فارس از دیرباز مورد توجه حکومتها و قدرتهای دریایی بوده و در دورههای نفوذ پرتغالیها، هلندیها و انگلیسیها در خلیج فارس، این جزیره از موقعیت و اعتبار نظامی ویژهای برخوردار بوده است. همچنین جزیره فارور در 22 کیلومتری کرانههای جنوبی ایران یعنی جنوب رأس نخیلو، مقابل کرانه بستانه میان جزایر کیش و تنب کوچک در شمال جزیره سری و جنوب بندر لنگه قرار دارد. در این کتاب این مباحث مطرح شده است: شناخت خلیج فارس (جغرافیای طبیعی، نام، پیشینه تاریخی) جزیره هندرابی (سیمای جزیره، نام و تاریخ، ویژگیهای انسانی، ویژگیهای قومی، اقتصاد)، نگاهی به جزایر فارور و فارورگان.
سرزمینی که اکنون بلوچستان نام دارد به اسم «مکا» مشهور بوده که یونانیها آن را «گدروزیا» نامیدند.در زمان قدیم در سرزمین بلوچستان باتلاق بسیار وجود داشت و «اراینا» در زبان سانسکریت به معنی باتلاق است و برخی معتقدند از ترکیب این دو کلمه با کلمه «مکا» کلمهای پدید آمد که به مرور زمان به «مکران» تبدیل شد. واژه بلوچستان نیز از زمانی اطلاق شد که بلوچها در آن سکونت کردند. بلوچ ها یكی از اقوام اصیل و شناحته شدة ایرانی هستند ، كه به زبان بلوچی ( كه از نزدیكترین خویشاوندان زبان فارسی است ) تكلم می كند و بیشترین جمعیت آنان در سه كشور ایران ، پاكستان و افغانستان بسر می برند .بیشترین جمعیت استان سیستان و بلوچستان را بلوچها تشكیل می دهند و بافت اجتماعی آن قبیله ای و طایفه ای است. همه اقوام ایرانی با توجه به اشتراكات فرهنگی دارای خصلت های اجتماعی مشابهی هستند . اما در عین حال بخاطر تأثیر پذیری از شرایط خاص محیطی و قومی خود تفاوتهایی نیز در خصلتها، باورها و آداب و رسوم آنها مشاهده می شود كه ویژگی های خاص هر قومی را تشكیل میدهد .
(از مجموعۀ 15 جلدی) کتاب حاضر، دربردارندهی دفتر سوم از جلد چهارم مجلهی "فرهنگ ایرانزمین" و مشتمل بر مقالات مختلفی است در حوزهی تاریخ، زبان، اقتصاد، ادبیات، فرهنگ، دین و آثار و متون مختلف ایرانی که با عناوینی از این قبیل به چاپ رسیده است: گردآوری مکاتبات تاریخی ایران / دکتر هانس روبرت رویمر؛ مقدمه بر رساله بیان اعتقاد اهل سنت / محمد خوانساری؛ بیان اعتقاد اهل سنت (متن فارسی) / ابوحفض نسفی؛ فضل الله بن روزبهان خنجی/ محمدامین خنجی؛ گوهرنامه (متن فارسی) بکوشش منوچهر ستوده / محمد بن منصور.
هدف از تألیف این کتاب، شناساندن نام آوران و افتخار آفرینان سیستان از روی بیطرفی و بر پایه مآخذ و منابع معتبر تاریخی است. این سرزمین از گذشته های دور تا به امروز، خاستگاه صدها سیاست پیشه، سردار، دانشمند، شاعر، عارف و… بوده است. بعنوان نمونه می توان از یعقوب لیث، امیر حمزه، فرخی سیستانی، ابو سعید سجزی و… نام برد که بعضی از آنان شهرتی جهانی هم دارند. از آنجا که فراهم آوردن نام و نشان همه بزرگان سیستانی امکان پذیر نیست، کتاب حاضر مجموعه ای است مشتمل بر زندگینامه گروهی از آنان؛ و نیز معرف اوضاع اجتماعی، سیاسی و روابط ارباب حکومت با مردم آن دیار.
در مجموعه حاضر اطلاعاتی درباره موقعیت جغرافیایی، وجه تسمیه و پیشینه تاریخی 241 شهر ایران گردآوری شده است .در ابتدای کتاب، مطالبی درباره جایگاه جغرافیایی، ناهمواری ها، آب و هوا، پوشش گیاهی و زندگی جانوری سرزمین ایران، همچنین خاستگاه ایرانیان، نام ایران و پیشینه تاریخی این مرز و بوم آمده است .کتاب با عکس هایی از آثار تاریخی و مراکز دیدنی شهرهای شرح شده، همراه است.