کتابخانه مجازی ادبیات

پدید آمدن دوره مترجمی در سطح کارشناسی در چند سال اخیر این سؤال را مطرح کرده که آیا ترجمه قابل تدریس است یا نه؟ پاسخگویی به این سؤال دشوار است، اما بر اساس مطالعات اخیری که به مدد زبان شناسی در زمینه ترجمه صورت گرفته است، می توان گفت آن بخش از ترجمه که مستلزم خلاقیت و توانایی بازآفرینی اثر است، جنبه هنری دارد و غیر قابل آموزش است و بخش دیگر آن که به تحلیل های ساختاری و معنایی مربوط می شود، جنبه فنی دارد و آموزش آن می تواند راهگشای مترجمان تازه کار باشد. کتاب حاضر به منظور ارائه چارچوبی عملی در کار ترجمه تألیف شده و به صورت کتاب درسی تنظیم شده است. مطالب آن مدت پنج سال به طور مستمر در سطوح مختلف (کلاسهای مقدمات ترجمه ، مقدمات ترجمه، و ترجمه علوم انسانی در دوره لیسانس مترجمی) تدریس شده و بسیاری از نکات آن بارها ارزشیابی شده است. متن هایی که برای ترجمه با مقابله در این کتاب آمده، بر اساس ضوابط معینی انتخاب شده است: این متن ها قبلاً در کلاس از لحاظ دستوری و معنایی تحلیل و سپس ترجمه شده است. نتایج حاصل از این تحلیل ها، همراه با بعضی از دشواری هایی که دانشجویان هنگام ترجمه با آنها مواجه شده اند، طبقه بندی شده و به صورت توضیحانی به دنبال "نمونه های انتخاب شده"، یا در قالب "تمرین" در هر بخش کتاب آمده است. در تنظیم این مجموعه ترجمه از انگلیسی (به عنوان زبان دوم) به فارسی (به عنوان زبان مادری) مورد نظر بوده است، نه ترجمه از فارسی به انگلیسی که مهارتی است به مراتب پیچیده تر و مستلزم شناخت عمیق زبان انگلیسی که مترجمان تازه کار غالباً از آن بی بهره اند.

هدف اصلی از تدوین کتاب حاضر تهیه متنی مناسب برای بخشی از درس "بررسی متون ترجمه شده اسلامی به زبان انگلیسی" است که در رشته های زبان و ادبیات انگلیسی و مترجمی انگلیسی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی تدریس می شود. هدف از این درس آشنا کردن دانشجویان با ترجمه هایی است که محققان و مترجمان انگلیسی زبان از متون مختلف فرهنگ اسلامی به زبان خود عرضه کرده اند تا در وهله اول با مطالعه و نقد و بررسی این ترجمه ها، بتوانند بر دانش خود در فن ترجمه بیفزایند و از این رهگذر، اصطلاحات خاص فرهنگ اسلامی را به زبان انگلیسی بیاموزند و دیگر اینکه به طور اجمال با وضعیت انتقال فرهنگ اسلامی در دنیای غرب و میزان توفیق مترجمان در این انتقال و نحوه نگرش آنان به متون فرهنگ اسلامی، آشنا شوند. چون جلد نخست این مجموعه، نمونه هایی از ترجمه های قرآن کریم و نهج البلاغه بررسی شده است، مبنای کار در دفتر حاضر را بر انعکاس معارف اسلامی در ادب پارسی نهادیم و هرچند که قطعات کوتاهی ا ز متون عربی، به خصوص احادیث نبوی نیز در این دفتر گرد آمده است، محور اصلی همان ادب پارسی است که بی گمان، بهترین آیینه وحی در ادب جهان است.