در طول تاریخ تکاپوی فرهنگ ناب اسلامی، فیلسوفانی وارسته ظهور کردهاند که صفحه تاریخ ایران و اسلام نام و یاد آنها را بر سینههای تشنه حقیقت برای همیشه حک کرده و جاودان نگاه میدارد. در این عرصه، دو ستاره فروزان که در نوع منحصربهفرد بودهاند، در قرن دهم از منطقهای عالمخیر بر تارک ایران اسلامی نورافشانی کردهاند که تاکنون در یاد هر عالم عارف و حقیقتجویی تلألو مینماید. این دو ستاره پرفروغ قرن دهم و آغاز قرن یازدهم، دو سید حکیم از تبار مردمان بافرهنگ و مؤمن شهر استرآباد (گرگان فعلی) بودهاند؛ یعنی میرداماد و میرفندرسکی. در این کتاب به زندگی و آثار این دو حکیم پرداخته شده است.
تحفة المراد، «قصیده یائیه» میرفندرسکی است که به همت محمدحسین اکبری ساوی، همراه با سه شرح آن از عباس شریف دارابی، خلخالی و گیلانی، منتشر شده و به اعتبار اهمیت شرح دارابی، این مجموعه، «تحفة المراد» نام گرفته است. (زیرا شارح آن را به رسم تحفه، به حسامالسلطنه سلطان مراد، والی فارس، تقدیم کرده است) از آنجا که اصل قصیده در نرمافزار موجود نمیباشد، در این نوشتار، به معرفی این قصیده و شرحهای آن پرداخته شده است. کتاب با دو مقدمه از سید جلالالدین آشتیانی و مصحح آغاز و مطالب در سه بخش، تنظیم شده است. قصیده یائیه میرفندرسکی، شامل 41 بیت است. در مقدمه اول، ضمن ارائه توضیحاتی پیرامون کتاب، به جایگاه میرفندرسکی و قصیده او، اشاره شده است. مقدمه مصحح، حاوی شرح حال ناظم و شارحین کتاب و مشخصات نسخ مشروح است. نثر مقدمه، نثری پرتکلف و به شیوه متن عصر قاجار نگاشته شده است. تحقیقا نثر شارحین قصیده، از نصر مصحح کتاب سادهتر و خوشخوانتر است. آنچه جایش در مقدمه بهشدت خالی است، مقدمهای تحلیلی و انتقادی بر قصیده یائیه است. مناسب بود مضمون هر بیت قصیده در چند سطر گزارش شود و فراتر از شرححالنگاری، جایگاه علمی میرفندرسکی، جایگاه این قصیده در میان قصاید حکمی و عرفانی، ارزش ادبی قصیده، روش هریک از شارحین و ویژگیهای هریک از شروح، بهتفصیل مورد بررسی و نقد و ارزیابی قرار گیرد...
در این کتاب کوشیده شده تا درباره نکاتی درباره حافظ و شعر او بررسی صورت گیرد؛ از قبیل: بیان روند زندگانی حافظ برگرفته از متون و منابع معتبر علمی و تاریخی با استفاده از اشعار شاعران نوپرداز معاصر؛ نگاهی به ابعاد و زوایای شخصیت حافظ؛ چرایی تفأل به حافظ و چگونگی تفألزدن؛ تدوین فصلی با نام فرهنگ واژگان اشعار حافظ با بیش از دوهزار واژه؛ فراهم کردن فرهنگ اشارات و تعبیرات عرفانی اشعار حافظ با بالغ بر پانصد واژه.