داستان رستم و سهراب اثر فردوسی یکی از بهترین نمونه های داستان های حماسی غم انگیز است که در ادبیات بیشتر ملت ها داستان هایی شبیه به آن دیده میشود. یکی از آنها « نمایشنامه ی کوهولین» اثر ویلیام باتلرییتس است. مضمون این دو داستان در مورد دو پهلوان است که با دستان خود، ندانسته فرزندان خویش را میکشند. دو اثر از میراث مشترکی برخوردارند. یک بامداد، جوان ناشناسی به شهر آمده و پهلوان بزرگ شهر، کوهولین را به مبارزه و جنگ تن به تن میخواند. وی از ساکنان کشور ملکه، اویفه است. اویفه، زنی زیبا و جنگجو بوده که در زمان حضور کوهولین در کشورش (اسکاتلند) با او جنگیده و وی را شکست میدهد. سپس کوهولین برای او شروطی میگذارد. از جمله اینکه بایست با او همبستر شود و از وی پسری به دنیا آورد. کوهولین پس از آن واقعه آنجا را ترک گفته و از آنچه در این سال ها گذشته است بیخبر است. باری کوهولین که شباهت زیادی میان این جوان جنگجو و اویفه میبیند از جنگیدن با او سر باز میزند و وی را به دوستی میخواند. کوهولین در خدمت شاه حیلهگر و ستمکاری به نام کنوهار بهسر میبرد. این شاه تبهکار اور را به جنگ با جنگجوی جوان بر میانگیزد و کشتن او را طلب میکند. کوهولین در این جنگ ناخواسته شرکت جسته و جوان را به قتل میرساند. اما هنگامی که در مییابد این جوان پسر اویفه و در اصل فرزند اوست، به دریا رفته و خود را به موجها میسپارد. این کتاب در سال 1354 با ترجمه ی مسعود فرزاد توسط انتشارات محمدی منتشر شده است.
رستم و سهراب یکی از داستانهای غم انگیز شاهنامه است و داستان مرگ سهراب جوان را به تصویر میکشد که بر اثر جنگ با رستم، به دست پدر کشته میشود. سهراب پهلوان افسانهای در شاهنامه است که پدرش رستم و مادرش تهمینه دختر شاه سمنگان است. سهراب با سپاه تورانیان به نبرد ایران آمد و در جنگی تنبهتن با رستم کشته شد، درحالیکه همدیگر را نمیشناختند. تراژدی رستم و سهراب، تراژدی بیخبری است. کتاب حاضر شامل این عناوین است: فصل اول: حماسه ها، ساختار حماسه، خصوصیات عمده شعر حماسی فصل دوم: مختصات شاهنامه، دوره اساطیری، دوره پهلوانی، دوره تاریخی، حماسه سرایی پس از فردوسی فصل سوم: اسطوره چیست؟ حماسه و تراژدی، حماسه ها و اساطیر بابلی و سومری، حماسه گیل گمش، مهابهاراتا (حماسه ای از هند)، رامایانا، هومر و ایلیاد و اودیسه، انه اید (حماسه ای از روم)، دیگر حماسه های اروپایی، اعراب و حماسه فصل چهارم: سه دیدگاه بر حماسه رستم و سهراب، 1.دیدگاه استاد منوچهر مرتضوی، 2.دیدگاه استاد زرین کوب، 3.دیدگاه استاد مینوی، متن داستان رستم و سهراب.
“فرهنگ تئاترهای تلویزیونی” شامل مجموعه ای از آثار پخش شده از سال ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۹۰ بوده که از سوی اداره کل آموزش و پژوهش سیما انتشار یافته است. فهرست نمایش های تلویزیونی آمده در این کتاب بر پایه سال تولید چینش شده است و مؤلف نیز در آغاز آن گذری بر روند تولید تئاتر تلویزیونی داشته است. مقدمه این کتاب را داریوش مؤدبیان نوشته و در بخشی از آن آورده است: “تئاتر تلویزیونی از گونه برنامه های تلویزیونی است و نه از انواع تئاتر به معنای صحنه ای آن. تئاتر تلویزیونی به هر شکل و نوعی که باشد بیشتر به تلویزیون تعلق دارد و به آن نزدیک تر است.”