کتابخانه مجازی ادبیات

بهاء الدین محمد عاملی از نامداران سده دهم در حوزه علم و دین است که نام و آثار ماندگارش بر تارک تاریخ ایران می درخشد. در سال 1387 کنگره بزرگداشت شیخ بهایی در مشهد برگزار شد و کتاب حاضر جلد اول و در برگیرنده 13 مقاله فارسی برگزیده این کنگره است. زندگی علمی و سیاسی شیخ بهایی، نگاهی به قصیده عربی شیخ بهایی و زندگی او، شیخ بهایی و علوم غریبه، مکتب، آثار و برخی آرای فقهی شیخ بهائی، شیخ بهایی و عرفان و بررسی جنبه‌های ادبی طنزپردازی در آثار ادبی شیخ بهایی عناوین برخی از مقالات این مجلد هستند. این کتاب به کوشش دبیرخانه مرکزی این کنگره و توسط انتشارات فکر در اختیار علاقمندان قرار گرفت.

تعریف علوم غریبه مانند سحر، جفر، تسخیر ارواح، تسخیر جن و علوم خمسة محتجبه (=کیمیا، لیمیا، هیمیا، سیمیا و ریمیا) و اهداف این علوم و پیشینه تاریخی آنها نزد اقوام مختلف، موضوع این مقاله است. نویسنده نخست به بررسی علوم غریبه پرداخته و پس از آن انعکاس این علوم در شعر خاقانی را مورد مداقه قرار می‌دهد؛ آن‌گاه نمونه‌هایی از تصاویر خیال در شعر خاقانی ارائه می‌کند که شاعر با استفاده از عناصر مربوط به علوم غریبه ساخته است. نویسنده با اشاره به دانش خاقانی در این باب،‌ ابهام‌های موجود در ابیات را تبیین می‌کند.