کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب تاریخ تمدن بشر از کهن ترین روزگار تا سده کتابی نوشته و چاپ شده در دو جلد است که در آن به اختصار ، به ویژگی ها و سیر تحولات جوامع انسانی و تمدن ها پرداخته می شود. در جلد اول این مجموعه ، طی سی و یک فصل ، سیر تمدن بشر از زمان پیدایش انسان و عصر سنگ تا سده های میانه بررسی و تبیین می شود. مخاطبان کتاب را با این مباحث مطالعه می کنند: پیدایش انسان و چیستی فرهنگ او؛ سپیده دم فرهنگ : عصر سنگ ؛ آستانه تاریخ : عصر مفرغ و آغاز عصر آهن ؛ تمدن مصر؛ تمدن دره دجله و فرات ؛ تمدن فنیقی و عبدانی ؛ مهاجرت های اقوام هند و اروپایی ، ایرانیان و فرهنگشان ؛ تمدن های خاور دور: تمدن هندی و چیستی ؛ بنیادهای تمدن یونانی ؛ تمدن یونانی تا عصر ارسطو؛ تمدن یونانی ماب ؛ بنیادهای تمدن رومی ؛ تمدن رومی ؛ علم و دانش یونانی _ رومی ، حقوقی رومی ؛ پیدایش مسیحیت ؛ رومی ها و بربرها؛ بیزانس : آفرینشگر و نگاهبان تمدن ؛ تمدن اسلامی ؛ بنیادهای یگانگی فرهنگی سده های میانه ؛ نوزایی کارو لنژی ؛ خاور زمین در سده های میانه ؛ تاثیر خاور زمین بر فرهنگ سده های میانه : عصر جنگ های صلیبی ؛ روستاییان و اشراف : ملک و قلعه اربابی ؛ شهرها و صنف ها: بازرگانی و صنعت ؛ فرهنگ الهام گرفته از دین ؛ زندگی دوباره علم و دانش در سده های میانه ؛ هنر سده های میانه ؛ زبان و ادبیات در سده های میانه ؛ فن آوری و ابداع های فنی سده های میانه ؛ حکومت متمرکز پادشاهی : پایان عصر زمینداری ؛ فرهنگ در پایان سده های میانه . کتاب با نقشه هایی از قلمروهای تمدن های یاد شده همراه است .

کتاب تاریخ تمدن بشر از کهن ترین روزگار تا سده کتابی نوشته و چاپ شده در دو جلد است که در آن به اختصار ، به ویژگی ها و سیر تحولات جوامع انسانی و تمدن ها پرداخته می شود. در جلد اول این مجموعه ، طی سی و یک فصل ، سیر تمدن بشر از زمان پیدایش انسان و عصر سنگ تا سده های میانه بررسی و تبیین می شود. مخاطبان کتاب را با این مباحث مطالعه می کنند: پیدایش انسان و چیستی فرهنگ او؛ سپیده دم فرهنگ : عصر سنگ ؛ آستانه تاریخ : عصر مفرغ و آغاز عصر آهن ؛ تمدن مصر؛ تمدن دره دجله و فرات ؛ تمدن فنیقی و عبدانی ؛ مهاجرت های اقوام هند و اروپایی ، ایرانیان و فرهنگشان ؛ تمدن های خاور دور: تمدن هندی و چیستی ؛ بنیادهای تمدن یونانی ؛ تمدن یونانی تا عصر ارسطو؛ تمدن یونانی ماب ؛ بنیادهای تمدن رومی ؛ تمدن رومی ؛ علم و دانش یونانی _ رومی ، حقوقی رومی ؛ پیدایش مسیحیت ؛ رومی ها و بربرها؛ بیزانس : آفرینشگر و نگاهبان تمدن ؛ تمدن اسلامی ؛ بنیادهای یگانگی فرهنگی سده های میانه ؛ نوزایی کارو لنژی ؛ خاور زمین در سده های میانه ؛ تاثیر خاور زمین بر فرهنگ سده های میانه : عصر جنگ های صلیبی ؛ روستاییان و اشراف : ملک و قلعه اربابی ؛ شهرها و صنف ها: بازرگانی و صنعت ؛ فرهنگ الهام گرفته از دین ؛ زندگی دوباره علم و دانش در سده های میانه ؛ هنر سده های میانه ؛ زبان و ادبیات در سده های میانه ؛ فن آوری و ابداع های فنی سده های میانه ؛ حکومت متمرکز پادشاهی : پایان عصر زمینداری ؛ فرهنگ در پایان سده های میانه . کتاب با نقشه هایی از قلمروهای تمدن های یاد شده همراه است .

حاج محمدعلی پيرزاده نائينی، ازعارفان مشهور دوره قاجاریه است. تنها اثر برجای مانده از وی سفرنامه اوست که با نثری روان به شرح مسافرت دوم خود به ممالک خارجه می پردازد که به خواهش و در معیت احمدخان مویدالملک طی سالهای 1303 تا 1306 قمری صورت گرفته است. در طی این سفر حاجی پیرزاده از هند، مصر، فرانسه، انگلستان، اتريش، عثمانی، شامات و عراق ديدار كرده و مشاهدات و مذاكرات خود را به طور روزانه ثبت نموده است. پیرزاده به طرز سلوك و رفتار، داد و ستد، آداب و رسوم و حتى جزئيات هر سرزمين توجه کرده که به سفرنامه او ارزش خاصی بخشيده است. کتاب پیش رو که به کوشش حافظ فرمانفرمائیان آماده گردیده مشتمل بر دو جلد می باشد. جلد اول که با مقدمه ای از ایرج افشار زینت یافته، به سفر تهران تا لندن اختصاص دارد و جلد دوم مربوط به بازگشت از لندن تا اصفهان می باشد. این کتاب در سال 1343 توسط انتشارات دانشگاه تهران در اختیار علاقمندان قرار گرفت.

میرزا محمدحسین فراهانی (ملک‌الکتاب ثانی) (۱۲۶۴-۱۳۳۱ هـ. ق) شاعر و نویسنده عصر قاجار، متخلص به «گلبن» در قریه آهنگران فراهان متولد شد. پدرش میرزا محمدمهدی ملک‌الکتاب بود. در کودکی پدرش را از دست داد و مادرش او را تا سن دوازده سالگی در فراهان نگاه داشت و سپس برای تکمیل تحصیلات به تهران فرستاد. در ۱۲۸۶ هـ. ق. برای مأموریت سیاسی و مذاکره با آقاخان محلاتی به بمبئی فرستاده شد و از آن پس به سفر علاقه زیادی پیدا کرد. در ۱۲۸۷ هـ. ق. که ناصرالدین شاه برای زیارت عتبات به عراق می‌رفت، عازم بغداد شد تا وصلتی بین خاندان قاجار و پسر آقاخان محلاتی ترتیب دهد، اما موفق نشد و به این علت مدتی مغضوب شاه بود. در سال ۱۳۰۰ هـ. ق. در رکاب ناصرالدین شاه به خراسان رفت و از طرف محمدحسن‌خان اعتمادالسلطنه مأموریت یافت پیرامون آثار تاریخی خراسان تحقیق کند. در سال ۱۳۰۲ هـ. ق. از راه قفقاز به زیارت مکه رفت و به دستور ناصرالدین شاه سفرنامه‌ای در این باره نوشت و شاه برای انجام این کار به او لقب «ملک‌الکتاب» داد، که پیش از این لقب پدرش بود. ملک‌الکتاب در نگارش کتاب مطلع‌الشمس با اعتمادالسلطنه همکاری داشت. از آثار دیگر او، دو رساله حالت و آداب‌السرور است. بنا به گفته ادیب‌الممالک فراهانی او مجموعه شعر و منشأتی نیز داشته که امروزه مفقود شده. ملک‌الکتاب به بخشندگی، خوش خطی، لطف بیان و زیبائی تحریر شهرت داشته است. «سفرنامه میرزا محمدحسین فراهانى»، در 412 صفحه کتابى است به زبان فارسى در انجام مناسک حج و وضع جغرافیایى کشورهایى که میرزا محمد حسین حسینى فراهانى از آنها هنگام سفر حج عبور کرده است. انگیزه مولف از نگارش این کتاب، امتثال فرمان سلطانى بوده است که وى را مامور شرح وقایع و مشاهدات و شنیده‏ ها طى سفرنامه‏ اى نموده است. این سفرنامه طى سال‏هاى  ١٣٠٢  تا  ١٣٠٣ ه.ق. نگارش یافته است. خواننده در این سفرنامه با اوضاع جغرافیایى، فرهنگى، سیاسى، بناها و آثار تاریخى کشورهاى مسیر آشنا مى ‏شود و به اطلاعات با ارزشی درباره مباحث مذهبى و اوضاع در بخشى از ایران و سرزمین‏ هایى که نگارنده از آنها دیدن کرده است، دست مى‏ یابد. لازم به ذکر است که برخى از قسمت ‏هاى کتاب را، مولف پس از بازگشت به تهران از سفر حج با استفاده از سایر منابع کتبى تکمیل کرده است. از لابلاى کتاب پیداست که مولف طبع شعر هم داشته و همان طور که گفته شد «گلبن» تخلص مى‏ کرده است. سفرنامه میرزا حسین فراهانی در سال 1342 به کوشش حافظ فرمانفرمائیان توسط انتشارات مرکز تحقیق و مطالعه تمدن و فرهنگ ایران و خاورمیانه ی دانشکده ادبیات داشنگاه تهران منتشر شده است.