کتابخانه مجازی ادبیات

هشام بن حَکَم متکلم شیعی قرن دوم قمری و از اصحاب امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) بود. روایاتی از امامان شیعه در مدح هشام نقل شده و بسیاری از دانشمندان شیعه او را ستایش کرده‌اند. علاوه بر این برخی از اهل سنت نیز او را به لحاظ علمی ستوده‌اند که وجود و حضور هشام در جلسات علمی یحیی‌ بن خالد برمکی به عنوان رئیس انجمن یا ناظر و داور و دریافت هدیه از جانب هارون الرشید گواه بر آن است.

این کتاب را انجمن فارغ التحصیلان مدرسه آمریکایی برای آگاهی بیشتر علاقمندان به خدمت و زندگی میس جین الیزابت دولیتل در طول اقامت پنجاه ساله اش در ایران منتشر کرده است.

کتاب تاریخ مردوخ در ۴ بخش از محمد مردوخ کردستانی است.بیشتر حجم این کتاب پیرامون تاریخ خاندان اردلان است. این کتاب اولین کتابی ست که به شیوه نوین درباره تاریخ خاندان اردلان به نگارش درآمده است. که این چهار قسمت به شرح ذیل است: بخش اول در قضاوت عقل بر نقل میباشد. و بخش بعدی دوم که خود 4 زیر مجموع دارد. یعنی منشا کرد و سوابق کرد. خط و زبان و آداب کرد و مذهب آن و زیر مجموع چهارم طوایف و جمعیت کرد, بطور کلی موضوع در قضاوت عقل بر نقل,و قسمت سوم کتاب به آداب و رسوم و خط, زبان, مذهب کرد می پردازد. و در قسمت آخر یا چهارم به طایفه ها و مردم کرد و تعداد ولایتها و مساحت و شهرستانهای کردستان می پردازد.

این کتاب تاریخ مفصل و عمومی کردستان تألیف شیخ محمد مردوخ (1297 ـ 1256 ش) است. بخش نخست به مباحث کلی مانند آفرینش، نژاد بشر و ریشه آریایی نژاد کردها اختصاص یافته و شامل پنج "بند "است: در قضاوت عقل بر نقل، در آفرینش بشر، در بیان نژاد بشر و ذکر قبایل بشری، در بیان نژاد آری [آریا] و قبایل آن، در قبایل و شعب آری [آریا]. در بخش دوم طی چهار "بند " تاریخ کرد و کردستان با این مقولات بررسی می‌شود: منشأ کرد، سوابق کرد (از 360تا 853ق.م؛ از 853 تا 550ق.م؛ از 550ق.م تا دوره اسلامی)، خط، زبان، مذهب و آداب کرد، جمعیت، مردم و طوایف کرد، همچنین مساحت ولایات و شهرهای کردستان. بخش سوم مروری است بر تاریخ ماد، چگونگی تاسیس، قلمرو و پادشاهان آن دودمان حکومت آریایی .آخرین بخش کتاب نیز به اوضاع عمومی و تاریخ سنه (= اردلان = سنندج) اختصاص دارد که از یک مقدمه و سه "بند "تشکیل شده است .بند اول مطالبی است درباره طوایف سنندج، مشایخ مردوخ و سلسله نسب مؤلف. در بند دوم اطلاعاتی در باب موقعیت و ویژگی‌های جغرافیایی سنندج فراهم آمده و بند سوم به معرفی حکام سنندج (اردلان و غیراردلان) از قرن هفتم هجری تا سال 1312ه‌.ش اختصاص دارد.