در این کتاب مؤلف کوشیده است در خلال شرح زندگی «حسن پیرنیا مشیرالدوله» یکی از دولتمردان عصر مشروطیت، در حقیقت پنجاه سال تلاش ملت ایران برای دریافت آزادی و مشروطیت را بازگو کند. در مقدمه کتاب آمده است: «این شرح احوال بهانهای بود برای بررسی سی چهل سال از تاریخ معاصر ایران .... اما حسن پیرنیا، مشیرالدوله بعدی و برادرش حسین مؤتمن الملک، بچههایی هستند که با پدر اختلاف سلیقه دارند، قائل به آزادی هستند، زبان خارجه را میدانند، دنیا را دیدهاند، با قانون سروکار دارند ... و بالاخره تا آنجا پیش میروند که لفظ کنتی توسیون را در مورد قانون اساسی به کار میبرند و فرمان مشروطه را برای متحصنین و در حضور جمع به صدای بلند میخوانند و در واقع فرمان مشروطه از دهان بچههای صدراعظم استبداد خارج میشود و در جامعه پراکنده میشود». این کتاب با تصاویر رجال سیاسی دوره مشروطه همراه است.
محمد درخشش در مقدمه کتاب خطابه آقای سیدحسن تقی زاده می گوید: در طی سلسله سخنرانی های سال 1337 باشگاه مهرگان به علت آنکه، نهضت مشروطیت ایران قسمت مهمی از تاریخ کشور ما را تشکیل میدهد اینجانب برای روشن شدن نکات تاریک این نهضت تاریخی از دانشمند محترم جناب آقای تقی زاده درخواست نمودم مشاهدات و اطلاعات خودشان را ضمن یک یاد دو سخنرانی در باشگاه مهرگان برای معلمین بیان نمایند و بسیار از ایشان متشکرم که دعوت بنده را قبول فرمودند و در باشگاه مهرگان به ایراد یک سلسله سخنرانیهای مفید و مهم اقدام نمودند.
سرزمین کهنسال دلاوران ایران باختری از نظر جغرافیای تاریخی و تاریخ مرموز و ناشناخته است. اگر آنطور که در خارج از ایران محققانی چون هرتسفلد، دمرگان، مینورسکی، رالنسن، سر ارول استین برای بررسی گذشته های این سرزمین کوشیده اند فضلای کشور نیز توجهی ابراز می داشتند. اینک بسیاری از زوایای تاریک تاریخ چند هزارساله میهن ما روشن شده بد. نخستین کتابی که درباره لرستان به چاپ رسید مجموعه ای از غلامرضا خان والی و انیس المسافر نام داشت. کتاب مذکور در بوشهر به چاپ رسیده و مشتمل بر آگاهی هایی در مورد جانوران شکاری و فرمانروایان لر از حسین خان والی تا زمان مولف است، پس از آن باید از جغرافیای نظامی لرستان تالیف سپهبد رزم آرا نام برد که مشتمل بر جغرافیای مناطق با توجه به جنبه نظامی انها و ورود قوای دولتی به لرستان و سرکوبی عشایر این منطقه می باشد. آقایان بهمن کریمی و محمدعلی امام شوشتری نیز چند صفحه ای از کتابهای جغرافیای تاریخی غرب ایران و تاریخ جغرافیایی خوزستان را به لرستان اختصاص داده اند. با این حال تا به امروز کتابی که منحصر به تاریخ یا جغرافیای تاریخی این قسمت از ایران باختری باشد تالیف نشده است.
در این کتاب مولف قصد دارد یاد خیر داشته باشد از کسانی که روی شاهنامه کاری کردند و یا با شاهنامه سر و کاری داشته اند. قصد اصلی تجلیل و یادآوری از مقام و مرتبت کسانی است که به طریقی روی در کار شاهنامه دارند. این مجموعه نوشتههای مختلفی است از استاد باستانی پاریزی در ارتباط با شاهنامه که خود وی تصریح میکند: "در این کتاب من قصد داشتهام یاد خیر داشته باشم از کسانی که روی شاهنامه کاری کردهاند، یا با شاهنامه سر و کاری داشتهاند. قصد اصلی تجلیل و یادآوری از مقام و مرتبت کسانی است که به طریقی روی در کار شاهنامهشناسی، شاهنامه سازها، شاهنامه بازها، هزاره فردوسی، و بنیاد شاهنامه
موضوع کتاب حاضر با نام سایه های کنگره توسط ابراهیم باستانی پاریزی به رشته تحریر درآمده و در مقدمه کتاب از اتحاد عاقل و معقول سخن گفته و کتاب به دوازده بخش با این عناوین تقسیم شده است: 1. دلیل وحدت صانع؛ 2.آبشار عظمت خداوندی؛ 3. عطسه شیر؛ 4. سیاه نامه شرق شناسی؛ 5. باقیات صالحات؛ 6. زنده های بیدار 7. تذکره القبور 8. شکست پیروزمندانه 9. هنر ایران 10. شهر کانال ها 11. آب در بیرون کشتی 12. زندگی و سوت قطار