گاتها ـ سرودههای زرتشت ـ نخستین منظومه ایرانی است که از روزگار کهن برجای مانده و در عین حال کهنترین و مقدسترین قسمت اوستاست. اغلب بخشهای گاتها موزن و آهنگین است. این سرودهها که در یسنا جای داده شده، سروده زرتشت و پیروان اوست. گاتها در اصل شامل 17 فصل، 238 قطعه و 896 بیت و 5560 کلمه است. زندهیاد پورداود در این کتاب کوشیده برای هر واژه اوستایی واژهای برگزیند که از همان ریشه باشد. ضمن آنکه برای هر واژه اوستایی، ترجمه، توضیح و آوانگاری مربوط به آن نیز آمده است.
در «فرهنگ پهلوی» واژههای آرامی که ازوارش یا هزوارش خوانده میشود، به واژههای ایرانی یا پارسی میانک گردانیده شده است. این واژهها دستهبندی شده و در هر باب یک رشته واژه که با هم پیوستگی دارد، یاد گردیده است؛ در یکم: نامهای خدا و مینویان؛ در دوم: گیتی و آنچه از آن است چون خاک و شهر و خانه؛ در سوم: در آب و رود و زره و جوی و جز اینها؛ در چهارم: در دانهها و میوهها؛ در پنجم: در خورشها و آشامها. نام نویسنده این فرهنگ به دست نیامده است؛ اما بیگمان فرهنگی است از روزگار ساسانیان.
"گاتها " سرودههای زرتشت نخستین منظومه ایرانی است که از روزگار کهن به جا مانده و در عین حال، کهنترین و مقدسترین قسمت اوستاست .اغلب بخشهای "گاتها "موزون و آهنگین است .این سرودهها که در "یسنا "جای داده شده، سروده زرتشت و پیروان اوست" .گاتها "در اصل شامل 17هایتی (فصل)، 238قطعه و 896بیت و 5560کلمه است .در کتاب "یادداشتهای گاتها"، پورداوود سرود "اهنود"، "اشتود"، "سپنتمد"، "وهوخشتر "و "وهیشتوایشت "را همراه با ترجمه و تفسیر آنها آورده است .کتاب حاوی دو هزار و پانصد و هشتاد و شش یادداشت است .مترجم کوشیده تا برای هر واژه اوستایی واژهای برگزیند که از همان ریشه باشد .ضمن آن که برای هر واژه اوستایی، ترجمه، توضیح و آوانگاری مربوط به آن واژه نیز آمده است .
"یسنا "نام اولین بخش از بخش های پنج گانه اوستا و مهم ترین آنها حاوی سروده هایی در باب مراسم دینی است .این سروده ها در 72 فصل تدوین شده است . این بخش از "اوستا "بدین قرار است :ذکر و نیایش اهورامزدا، امشاسپندان، ایزدان، درون (نان مقدس)، هوم (گیاه سکرآور مقدس)، اقرار به دین زردشتی، ستودن گاتها و ستایش فصول مخصوص از یسنا، و تقدیس آب .در پاورقی های کتاب، شرح و تفسیری از "ابراهیم پورداود " درج شده است .کتاب با فهرست منابع و نمایه واژه های اوستایی، پارسی باستان، پهلوی، پازند، پارسی، اشخاص و مکان به پایان می رسد .