کتابخانه مجازی ادبیات

قند پارسی، چنانکه عنوان فرعی آن گویاست، دربردارنده نمونه هایی از نثر فصیح نویسندگان اسلامی است. انگیزه این قلمزن از فراهم کردن این کتاب همان نبودن و لازم بودن آن است. روشنتر بگوییم که اینک کتابهای متعددی در دست و برای درس است که مشتمل است بر نمونه هایی از نثر فصیح نویسندگان معاصر، اما در این کتابها نمونه ای از نثر فصیح نویسندگان اسلامی نیامده است. از این رو، و نیز به دلایل دیگری که گفته خواهد شد، نگارنده بر ان شد که عهده دار گردآوری نمونه های نثر فصیح نویسندگان اسلامی شود که حاصل آن کتاب حاضر است.

هاشم اعتماد سرابی نویسنده کتاب، در مورد موضوع کتاب می گوید: این نوشته ها یک قسمت از مقالاتی است که در این چند ساله در روزنامه خراسان چاپ شده است، چیزهایی که پیرامون مسائل مختلف نوشته ام. که البته مثل نماز آن مردک گلستان چیزی نبوده که به کار آید. از سستی و نقص اما چرا باز به شکل کتابی در می آید منکه هنوز از رنج شرم "اسائه ادب" فارغ نیامده ام، واقعه ایست مشکلم... احساسی است و امیدی گنگ و خام و اگر با این همه، کمک کوچکی به درک درست شده باشد خود را ماجور یافته ام.

سابقه تدریس استاد علی مرزبان راد و آشنایی با مشکلات دستوری دانش آموزان و دانشجویان به تهیه کتاب ساده و مختصری درباره قواعد زبان فارسی واداشت. وی در این کتاب رعایت چند نکته را ضروری دانسته: نظم دقیق مندرجات به همراه تمرینات متناسب متعلمان در یادگیری، آوردن ذیل عنوان عربی برخی مباحث مورد نیاز فارسی و آوردن تجزیه و ترکیب برای تثبیت یادگیری دستور. استاد مرزبان این کتاب را در سال 1358 شمسی به زیور طبع آراست و تقسیمات کلمه به اسم، صفت، فعل، قید، حرف و ...، ارکان جمله، حالات اسم، توابع و چند نمونه تجزیه و ترکیب را در آن گنجاند.

نگارنده در مقدمه کتاب انوشیروان را از نامورترین پادشاهان و فرمانروایان ایران دانسته و از برخی فعالیت های او با نام شاهکار ماندگار در تاریخ و فرهنگ ایران یاد می کند. مرزبان راد اضافه می کند همچنان که می دانیم از او به عنوان یکی از عادل ترین و باانصاف ترین فرمانروایان ایران نام برده می شود، از این رو می پندارد پادشاهی چنان انوشیروان باید یادکردهای متعددی در متون نظم و نثر فارسی داشته باشد چراکه خدمات بسیاری به این سرزمین کرده است و شاعران و نویسندگان و بزرگان ادبیات و فرهنگ هماره از شخصیت های برجسته نام برده اند و از اینان خاطرات هایی نقل کرده اند. پس بر آن شده تا این ذکر نام ها و یادکردها از انوشیروان در ادبیات فارسی و عربی را از خلال کتب مختلف و گوناگون جمع آوری کند و ذیل مجموعه ای طبقه بندی شده در اختیار محققین قرار دهد. مرزبان راد این پژوهش را به توصیه و تشویق دکتر صادق کیا انجام داده است. این کتاب در سال 1356 توسط انتشارات دانشگاه ملی ایران به چاپ رسیده است.