کتابخانه مجازی ادبیات

گرچه گویش سبزواری یکی از لهجه‌های فارسی دری است و سالیان دراز شلاق زبان‌های ناهماهنگی چون زبان ترکی، مغولی، عربی و ... را بر شانه خود تحمل کرده و امروزه در قسمت نسبتا وسیعی از خاک ایران تکلم می‌شود، هرگز نمی‌توان آن را از لهجه‌های دیگر زبان فارسی برتر دانست. وقتی از گویش سبزواری سخن گفته می‌شود و اختصاصات دستوری یا واژه‌های آن بررسی می‌شود، نباید این تصور پیش آید که با یک گویش صددرصد ثابت سروکار داریم و بین افراد مختلفی که با آن گویش تکلم می‌کنند، وحدت کلمه و لفظ برقرار است. در این کتاب لغات و اصطلاحات گویش سبزواری با شواهدی از اشعار محلی این شهرستان گردآوری شده است.

زرقان شهری باستانی در میانه راه شیراز به تخت جمشید در دامنه کوه زرقان است. زرقان قدیم شامل محله‌های بزرگ جولاهگان، میان و لرها و محله‌های کوچک‌تر آخوندها، جهودها و حیدر بود. مجموعه این محله‌های درهم‌فشرده، پشت به کوه داده و دامن تا ابتدای دشت گسترده بود. برج‌وبارو و دروازه‌های کوچک و بزرگ شهر را در میان گرفته بود و از گسترش آن پیشگیری می‌کرد. در این کتاب مجموعه دوهزار مثال، اصطلاح، کنایه، تشبیه و پند و اندرز در لهجه فارسی مردم زرقان فارس گردآوری شده است.

یکی از طریق بازیابی گنجینه لغات و اصطلاحات پیشینیان و غنای بیشتر زبان و ادب امروز جستجو در لابلای متون نظم و نثر گذشته است. بی‌تردید در راستای تکمیل آن ارائه فرهنگ واژگان مرکب و بررسی ریشه‌شناسانه آن و دنبال‌کردن تحول واژه‌ها در ادوار، زبان‌ها، گویش‌های گونه‌گون موجب می‌شود تا هویت واژه‌ها مشخص شود و پژوهشگران و خوانندگان بتوانند معنی درست‌تر و دقیق‌تر را دریابند و شکل حقیقی واژه را از واژه‌های مشابه تمیز دهند. افزون بر آن ارائه فرهنگ‌های واژگان مرکب می‌تواند سرآغازی برای واژه‌سازی و واژه‌گزینی اصولی، تخصصی و علمی با بهره‌مندی از منابع ادب فارسی باشد و در این کتاب واژگان مرکب دیوان عطار نیشابوری جمع‌آوری شده است.