کتابخانه مجازی ادبیات

مجموعه حاضر اشعار دکتر فرامرز نوریانی متخلص به "مظلوم" است که در سال 1312 چشم به جهان گشود و تحت تعلیم و تربیت مادری روشنفکر و پدری آزاده پرورش یافت. در سال 1338 موفق به دریافت دکترای پزشکی از دانشکده پزشکی اصفهان شد و در سال 1350 دکترای اعصاب و روان را از دانشکده پزشکی تهران کسب نمود. ایشان در سن 60 سالگی دار فانی را وداع گفت.

فهرست شماره 14 عرفان ایران بدین قرار است: در قسمت مقالات، عید مبعث از دکتر نورعلی تابنده؛ تصوف علوی از شهرام پازوکی، فریتهوف شوئون و معنای زیبایی از سعید بینای مطلق؛ تاملی در باب معنای روحانی کار از سیدحسن آذرکار؛ کرامات اولیا در آثار مولانا از محمدابراهیم ایرج پور؛ مجموعه مزار شاه نعمت الله ولی از مهراد قیومی بیدهندی، در قسمت معرفی کتاب تفسیر بیان السعاده فی مقامات العباده از دکتر عادل نادرعلی و ترجمه حسینعلی کاشانی بیدختی معرفی شده است.

تذكره هزار مزار یامزارات شیراز، ترجمه‌اى است از «شد الإزار فی حط الأوزار عن زوار المزار»، اثر معین‌الدین جنید شیرازى كه به اهتمام پسر وى آقاى عیسى بن جنید شیرازى صورت گرفته است. هدف از تألیف این اثر، یاد و زیارت اهل قبور است. همین انگیزه باعث شد تا فردى از پسر مؤلف بخواهد، براى بهره‌مندى بیشتر آن را به فارسى برگرداند. او نیز به این تقاضا پاسخ داد و اقدام به ترجمه آن نمود. روش مؤلف در معرفى بزرگان و آثار آنان در قبرستان‌هاى شیراز، بر تعیین محل و موقعیّت جغرافیایى، دورى و نزدیکى مزار به شهر گذاشته شده است نه قدمت تاریخى مقام و منزلت صورى و معنوى صاحبان قبور به طور كامل. اجزاء تركیبى تذكره‌ها را مقدمّه، متن یا اصل تذكره و خاتمه تشكیل مى‌دهد كه این اثر هم بر همین منوال است، جز اینكه در اوّل كتاب، مقدّمه مصحّح، به آن اضافه شده كه بحث آن در آخر نوشته خواهد آمد. مقدّمه مؤلف، با حمد خدا و نعمت و منقبت پیامبر(ص)، ائمه(ع) و صحابه شروع و بعد به تفیصل و با استناد به احادیثى دال بر استحباب زیارت و اقدام به آن سخن مى‌گوید. او مى‌گوید زائر باید به این اصل معتقد باشد كه میّت درك و فهم دارد و با این مسأله زیارت معنى پیدا مى‌كند. پس مؤلف از علّت تقسیم كتاب خود به عدد روزهاى هفته به هفت قسمت یا نوبت كه هر قسمت یا نوبت شامل ذكر دفن شدگان یكى از قبرستان‌هاى معروف شیراز است، مى‌پردازد و مى‌گوید: چون مزارت شیراز بسیار است و هر كدام در یك محله و راه‌ها هم دور است... بر همین اساس مزارات را به عدد ایّام تقسیم نموده تا زائر به آسانى بتواند، در هر روز یا در هر شب جمعه به یكى از آنها قیام نموده و انجام دهد.

هرچند خواجه حافظ در حیات خود به جمع دیوان و ترتیب آن نپرداخت؛ ولی غزلیات و اشعارش را در دفتر خویش ثبت و ضبط می‌کرد و افزون بر این در طول حیات شاعری‌اش که زاید بر پنجاه سال بوده است، کاروانیان و مسافران غزل‌های او را به اقصی نقاط ممالک اسلامی به عنوان تحفه و ارمغان می‌بردند و میان عاشقان کلام او توزیع می‌شد و آنها را تکثیر می‌کردند. مجموع غزلیات او در نسخه‌های نزدیک به زمان او در حدود پانصد غزل است. ابیات غزلیات هر نسخه با نسخه دیگر یکسان و همخوان نیست. این تفاوت و کمی یا زیادی را نمی‌توان ناشی از عمل کاتبان دانست. این تغییرات و اختلافات به‌یقین ناشی از تجدیدنظرطلبی خود اوست؛ بدین ترتیب هرگاه پانصد غزل او را تقسیم بر پنجاه سال کنیم و سال‌های عمر شاعری او را محدود به پنجاه سال کنیم، می‌نگریم هر سال ده غزل سروده است؛ ولی به احتمال زیاد غزلیات حافظ محدود به همین تعداد نبوده است. این کتاب تصحیحی از دیوان غزلیات و اشعار حافظ بر اساس شش نسخه و نسخه‌های 813، 821، 822، 823، 824 و 827 هجری قمری است. این شش نسخه اساس مصححان بوده و در کنار آن از نسخ دیگری نیز استفاده کرده‌اند.