کتابخانه مجازی ادبیات

منظومه گنجینه الاسرار نوشتۀ عمان سامانی، دربردارندۀ یکی از بهترین و تأثیرگذارترین اشعار مذهبی در وصف امام حسین (ع) و حادثه عاشورا است. این اثر شامل سروده‌های شاعر مشهور عصر ناصرالدین‌شاه، میرزا نورالله بن میرزا عبدالله بن عبدالوهاب چهارمحالی ملقب به تاج‌الشعرا و معروف به عمان سامانی و مجموعه‌ای از مرثیه‌ها و سوگ‌نامه‌ها با درون‌مایه‌ای غمناک از توصیف مظلومیت شهدای حادثه کربلا است. کتاب گنجینه الاسرار به دلیل نوع و شیوه بیانش توانسته به خوبی محتوایی عرفانی را انتقال دهد و مفاهیم بزرگ واقعه کربلا را با روایتی عاشقانه به طور محسوس و ملموس به نمایش بگذارد. عمان سامانی قالب وقوع را برای سرودن و سخن گفتن از واقعه عاشورا برگزیده است. گنجینه عمان که شامل 831 بیت می‌شود را می‌توان یک سفرنامه هم دانست، سفرنامه‌ای که گزارشگرِ حرکت عارفانه و روحانی قافله یاران امام حسین در مسیر شهادت است.

دیوان اشعار "سلام" مشتمل بر غزلیات، قصاید، مثنویات، قطعات، رباعیات و دیگر منظومات اثر ابوالقاسم سالاری (حیران) است که در سال 1358 در قم منتشر شده است.

بخش اول این کتاب اختصاص به قصیده‌ها، ترکیب‌بندها، غزلیات، قطعه‌ها، رباعیات و مثنوی‌‌های عبید دارد. در بخش دوم، لطایف، اخلاق الاشراف، رساله دلگشا، رساله صدپند، رساله ده فصل و ریش‌نامه آورده شده است.بخش سوم با عنوان ملحقات دربرگیرنده فالنامه‌ها، کنز اللطایف، موش و گربه و حکایت‌های عربی و ترجمه آنها به فارسی است.

اخلاق الاشراف اثر خواجه نظام‌الدين عبيد زاكانى، در سال 740ق به زبان فارسى با موضوع اخلاق اشراف و بزرگان نگارش شده است. به عقيده محقق کتاب مهم‌ترين کتاب زاكانى همين اثر اوست. کتاب شامل يك پيش‌گفتار به قلم على‌اصغر حلبى مصحح کتاب، يك مقدمه، هفت باب و برخى حواشى مفصل مى‌باشد. ابواب کتاب نيز در دو بخش مذهب منسوخ و مذهب مختار تألیف شده است. مقدمه کتاب تحقيقى پيرامون مؤلف و آثار اوست كه به‌طور خلاصه عبارت است از: 1. احوال؛ 2. آثار؛ كه در اين بخش آثار جدى نويسنده مانند: مثنوى عشاق‌نامه، فال‌نامه بروج، فال‌نامه وحوش، مثنوى سنگ‌تراش و نوشته‌هاى هزلى. مانند: اخلاق الاشراف، تعريفات، رساله دلگشا، ريش‌نامه شرح شده است. 3. رساله اخلاق الاشراف. نويسنده در هر باب از ابواب هفت‌گانه کتاب، عقايد دو گروه را در مورد صفات اخلاقى بيان مى‌نمايد. اول از ديدگاه گذشتگان (مذهب منسوخ) و بعد از ديدگاه معاصرين (مذهب مختار) صفات اخلاقى را شرح و توضيح مى‌دهد. در آخرين بخش کتاب با عنوان «برخى حواشى مفصل»، كلمات و جملاتى كه در متن کتاب، نياز به شرح و تفسير دارد با ذكر شماره و آدرس صفحه توضيح داده شده است.