کتابخانه مجازی ادبیات

محمد درخشش در مقدمه کتاب خطابه آقای سیدحسن تقی زاده می گوید: در طی سلسله سخنرانی های سال 1337 باشگاه مهرگان به علت آنکه، نهضت مشروطیت ایران قسمت مهمی از تاریخ کشور ما را تشکیل میدهد اینجانب برای روشن شدن نکات تاریک این نهضت تاریخی از دانشمند محترم جناب آقای تقی زاده درخواست نمودم مشاهدات و اطلاعات خودشان را ضمن یک یاد دو سخنرانی در باشگاه مهرگان برای معلمین بیان نمایند و بسیار از ایشان متشکرم که دعوت بنده را قبول فرمودند و در باشگاه مهرگان به ایراد یک سلسله سخنرانیهای مفید و مهم اقدام نمودند.

سرزمین کهنسال دلاوران ایران باختری از نظر جغرافیای تاریخی و تاریخ مرموز و ناشناخته است. اگر آنطور که در خارج از ایران محققانی چون هرتسفلد، دمرگان، مینورسکی، رالنسن، سر ارول استین برای بررسی گذشته های این سرزمین کوشیده اند فضلای کشور نیز توجهی ابراز می داشتند. اینک بسیاری از زوایای تاریک تاریخ چند هزارساله میهن ما روشن شده بد. نخستین کتابی که درباره لرستان به چاپ رسید مجموعه ای از غلامرضا خان والی و انیس المسافر نام داشت. کتاب مذکور در بوشهر به چاپ رسیده و مشتمل بر آگاهی هایی در مورد جانوران شکاری و فرمانروایان لر از حسین خان والی تا زمان مولف است، پس از آن باید از جغرافیای نظامی لرستان تالیف سپهبد رزم آرا نام برد که مشتمل بر جغرافیای مناطق با توجه به جنبه نظامی انها و ورود قوای دولتی به لرستان و سرکوبی عشایر این منطقه می باشد. آقایان بهمن کریمی و محمدعلی امام شوشتری نیز چند صفحه ای از کتابهای جغرافیای تاریخی غرب ایران و تاریخ جغرافیایی خوزستان را به لرستان اختصاص داده اند. با این حال تا به امروز کتابی که منحصر به تاریخ یا جغرافیای تاریخی این قسمت از ایران باختری باشد تالیف نشده است.

باستان شناسی جدید این تمایز را دارد که "برج بابل" معروف را که وصف آن در تورات آمده به منزله یک "زیگورات" میشناسد این نوع بنا از آغاز مدنیت مردم قدیم بین النهرین یعنی ابتدا در میان بناهای مذهبی سومریان و بعدا در بین اقوام بابل و آشور متداول گردیده عیلامیان که مذهبشان از نفوذ همسایگان ایشان برکنار نبود نیز به ساختن این نوع بناها پرداختند اما این نکته متقن است که تا این تاریخ در این قسم معابد عیلامی به طور علمی و روش صحیح حفاری به عمل نیامده است. در آخرین حد ارتفاع بنا یقینا معبدی وجود داشته است پرسشی که همواره برای تفحص کنندگان پیش آمده این بوده است که آیا زیگورات برجی بوده که بر فراز آم معبدی قرار داشته است و معبد مزبور جایگاه خدایان بوده است یا اینکه به تصور بعضی از دانشمندان برفراز برج مقبره وجود داشته است؟ ...

نویسنده در پیش گفتار درباره هدف از تالیف کتاب میگوید: در سال 1331 ش که برای دومین بار به سمت بازرس و ناظر عملیات هیئت علمی حفاری فرانسه در شوش مامور گردید، آقای محمدتقی مصطفوی که بیش از 22 سال از عمر عزیز خود را صرف معارف گذشته این آب و خاک نموده اند از نویسنده خواستند که با تشریک مساعی ایشان درصدد تهیه راهنمایی جهت ویرانه های عظیم شوش برآید متاسفانه با آنکه گام هایی در این راه برداشته شد و مطالبی که تهیه گردید کثرت مشغله در قسمت های نشر مطالب علمی دیگر مانع انجام این کار مفید شد. استقبال بی نظیر و روز افزون طبقات مختلف در دو سه سال اخیر (کتاب در سال 1333 چاپ شده است) از ویرانه های تاریخی شوش نویسنده را بر آن داشت تا خلاصه ای از یادداشت های پراکنده خود را که ارتباط با این سرزمین تاریخی و آثار کشف شده در آن داردبه صورت مجموعه حاضر انتشار دهد.